سطح بندی روستاها بر اساس شاخص های زیست پذیری (مطالعه موردی: سکونتگاههای روستایی شهرستان صومعه سرا) مقاله

مقدمه: امروزه بهبود زیست پذیری در روستاها و شهرها، یکی از اهداف اصلی برنامه ریزان در هر کشور است. برای این منظور در درجه اول باید شناخت دقیق و همه جانبهای از زیست پذیری و شاخص‌های آن به عمل آید تا بتوان بر اساس آن روستاها را سطح بندی و پس از آن جهت ارتقاء آنها برنامه ریزی نمود. هدف پژوهش: هدف پژوهش حاضر سطح بندی روستاهای شهرستان صومعه سرا بر اساس شاخص‌های زیست پذیری است. روش شناسی تحقیق: پژوهش حاضر از نظر هدف کاربردی و از نظر روش شناسی توصیفی- تحلیلی است. جامعه آماری تحقیق 22790 خانوار روستاهای شهرستان صومعه سرا است. برای دستیابی به هدف پژوهش، از منابع کتابخانهای و مطالعات میدانی مبتنی بر توزیع پرسش‌نامه و مصاحبه با 377 نفر از سرپرستان خانوارهای ساکن در روستاهای نمونه (20 روستای منتخب به روش نمونه‌گیری طبقهای و به طور تصادفی ساده) بهره گرفته شد. برای تحلیل اطلاعات از روش آماری Tو تحلیل رگرسیون و روش تصمیم‌گیری کوپراس استفاده شده است. قلمرو جغرافیایی پژوهش: قلمرو جغرافیایی پژوهش، سکونتگاههای روستایی شهرستان صومعه سرا است. یافته‌ها و بحث: یافته‌های حاصل از آزمون T تک نمونهای نشان می‌دهد که از میان 24 شاخص مورد بررسی تعداد 8 شاخص بالاتر از حد میانه نظری 3 است که نشان دهنده وضعیت زیست پذیری بالاتر از متوسط در این شاخص‌ها می‌باشد. بر اساس یافته‌های رگرسیون اگرچه فاصله از مرکز شهر صومعه سرا نمی‌تواند زیست پذیری روستاهای شهرستان صومعه سرا را تبیین نماید اما فاصله از مرکز استان (شهر رشت) به میزان 534/0- تغییرات در میزان زیست پذیری روستاهای شهرستان صومعه سرا را تبیین می‌نماید. همچنین نتایج کوپراس نشان می‌دهد که سطح بندی روستاهای مورد مطالعه از قاعده مشخصی پیروی نمی‌نماید به طوری که روستای هندخاله (با فاصله 19) و روستای چکور (با فاصله 5/13) کیلومتر از مرکز شهر صومعه سرا به ترتیب در سطوح خیلی مطلوب و خیلی نامطلوب از نظر زیست پذیری قرار دارند. نتایج: نتایج پژوهش نشان می‌دهد که زیست پذیری روستاهای شهرستان صومعه سرا بر اساس شاخص‌های مورد بررسی در یک سطح قرار ندارند.

IntroductionToday, improving livability in villages and cities is one of the main goals of planners in every country. For this purpose, first of all, an accurate and comprehensive knowledge of livability and its Indices is required in order to level the villages and rural district based on them and then plan for their improvement.GoalThe aim of this study is the Leveling of villages of Sowme’eh Sara county based on livability Indices.MethodologyThe present study is applied in terms of purpose and descriptive-analytical in terms of methodology. The statistical population of the research is 22790 rural households in Sowme’eh Sara county. To achieve the purpose of the research, library resources and field studies based on the distribution of questionnaires and interviews with 377 heads of households living in sample villages(20 villages selected by stratified and random sampling method) decision-making was used. For data analysis, t-statistical method and regression analysis and COPRAS decision method were used.Geographical area of researchThe geographical area of research is the rural settlements of Sowme’eh Sara county.Results and DiscussionThe findings showed that there is a difference between the 24 Indices in the studied villages and the leveling of the villages does not follow a specific rule, so that according to the Indices of livability, Hindkhaleh village (with a distance of 19) And the two rural district of Hindkhaleh, Siavi (distance 18) and Laksar (distance 17.5) km from the city center of Sowme’eh Sara are at very favorable, favorable and average levels, respectively. Also, the findings of regression analysis showed that with a unit increase in the distance of villages from the center of the province (Rasht city) by -0.534, changes can be explained in the amount viability of villages in Sowme’eh Sara.While the distance from the center of the Sowme’eh Sara does not explain the changes in the amount of livability.ConclusionThe research results show the livability status of the villages of Sowme’eh Sara county are not at the same level based on the studied Indices.