چکیده:
بیشتر تحقیقات محققان ایرانی در حوزة سبک زندگی در حالی براساس نظریات غربی انجام می‌شود که برساخت اجتماعی جامعة ایران و اسلام دارای غنی‌ترین منابع سبک زندگی است؛ بنابراین یکی از الزامات تحقق جامعة دینی، شکل‌گیری سبک زندگی اسلامی بر مبنای منابع دینی است و آنچه سبک زندگی اسلامی را از دیگر سبک‌ها و شیوه‌های زندگی متمایز می‌سازد، اصول بنیادینی است که به‌تعبیر قرآن، سپهر حیات طیبه را شکل می‌دهد. هدف از پژوهش حاضر سنتزپژوهی مقالات علمی سبک زندگی اسلامی در مطالعات ایران بود. پارادایم پژوهش، برساختی با رویکرد کیفی و راهبرد تحلیل محتوا بود. جمع‌آوری داده‌ها با جست‌وجوی حرفه‌ای در پایگاه‌های استنادی از طریق نرم‌افزار publish or perish انجام شد. براساس معیارهای ورود، چهارده مطالعه برای تحلیل و کدگذاری با نرم‌افزار Max Qda12 انتخاب شد. براساس یافته‌ها در مطالعات مورد بررسی، 178 کد شناسایی شد که در قالب 134 شاخص و 44 مولفه دسته‌بندی شدند. همچنین دو بعد کلی برای سازة سبک زندگی اسلامی احصا شد که شامل سبک زندگی اسلامی در سطح فردی و اجتماعی بودند. مطالعة سنتزپژوهی حاضر مبنایی برای مطالعات کیفی آینده در حوزة اکتشاف مولفه‌های سبک زندگی اسلامی است که محققان را در راستای پرهیز از دوباره‌کاری یاری می‌کند.
In spite of the fact that the social structure of Iran and Islam has the richest sources of lifestyle, most of the studies of Iranian researchers regarding lifestyle are based on western theories. Therefore, one of the requirements for the realization of a religious society is establishing an Islamic lifestyle based on religious sources. What distinguishes the Islamic lifestyle from other lifestyles are the basic principles that, according to the Qur'an, form the sphere of prosperous life (Hayat Tayebeh). The present paper is a research synthesis of the scientific articles on Islamic lifestyle in studies about Iran. The research paradigm is based on the qualitative approach and content analysis strategy. Using Publish or Perish Software, the data collection was done through professional search in citation databases. Based on the inclusion criteria, fourteen studies were selected for analysis and coding using Max Qda12 Software. According to the findings, 178 codes were identified, which were categorized into 134 indicators and 44 components. Also, for the structure of Islamic lifestyle, two general dimensions were selected, including Islamic lifestyle at the individual and social levels. This research synthesis is a basis for future qualitative studies on the components of Islamic lifestyle, which helps researchers avoid repetition in research.
خلاصه ماشینی:
com دريافت: 25/04/1401 ـ پذيرش: 21/08/1401 چکيده بيشتر تحقيقات محققان ايرانی در حوزة سبک زندگی در حالی براساس نظريات غربی انجام مي‌شود که برساخت اجتماعی جامعة ايران و اسلام دارای غني‌ترين منابع سبک زندگی است؛ بنابراین يکی از الزامات تحقق جامعة ديني، شکل‌گيری سبک زندگی اسلامی بر مبنای منابع دينی است و آنچه سبک زندگی اسلامی را از ديگر سبک‌ها و شيوه‌های زندگی متمايز مي‌سازد، اصول بنيادينی است که به‌تعبير قرآن، سپهر حيات طيبه را شکل مي‌دهد.
واحديان و همکاران (1400) به بررسی «فراتحليل مطالعات عوامل مؤثر بر سبک زندگی سلامت‌محور در ايران (از سال 1385ـ1398)» پرداختند که نتايج نشان داد متغير پايگاه اجتماعی ـ اقتصادی با اندازة اثر 085/0، بيشترين ميزان اثر را بر سبک زندگی سلامت‌محور داشته و از ميان متغيرهای سن، جنس و تحصيلات، اندازة اثر متغير جنس با ميزان 66/0 بيش از دو متغير ديگر بوده است.
با توجه به موارد یادشده، مسئله‌ای که در پژوهش حاضر مطرح بوده، اين است که سبک زندگی اسلامی در مطالعات کيفی ايران دارای چه ابعاد، مؤلفه‌ها و شاخص‌هايی است؟ 1.
گام چهارم: تحليل و تفسير داده‌ها جدول 2: چارچوب نهايی سنتزپژوهی سبک زندگی اسلامي {مراجعه شود به فایل جدول الحاقی} نمودار 4: خروجی ماتريس کدها از نرم‌افزار MAXQDA براساس تفسير نمودار (4)، تعداد 178 کد از پژوهش‌ها احصا شده است که پژوهش اشتری‌فرد و همکاران (1396) با 24 کد در رتبة اول و پژوهش توانبخش و همکاران (1399) با 23 کد در رتبة بعدی قرار دارد.
هدف پژوهش حاضر سنتزپژوهی مقالات علمی سبک زندگی اسلامی در مطالعات ايران بوده است.
از نتايج مهم این پژوهش، احصای ابعاد سبک زندگی اسلامی در سطح زندگی فردی و اجتماعی بود که بر مبنای مؤلفه‌های استخراج‌شده از پژوهش‌های کيفی انجام‌شده در مطالعات مورد بررسي، اکتشاف شدند.
(
, 
, 
)
