چکیده:
بانی ورود نخستین دوربین فیلمبرداری و نمایش فیلم در ایران، مظفرالدین شاه و اولین فیلمبردار ایرانی هم ابراهیم خان عکاس باشی است. این رویداد، درست پنج سال بعد از اختراع دستگاه سینماتوگراف به دست برادران لومیر در پاریس بود. نمایش فیلم دختر لر، نخستین فیلم ناطق فارسی، با کوشش عبدالحسین سپنتا در هندوستان فراهم شد و در سال 1313ش. اولین بار در سینما مایاک و سینما سپه تهران به نمایش عمومی گذاشته شد که با فروش فوق العاده روبرو گردید.
خلاصه ماشینی:
"شرایط عمومی 26-هرکس اعم از تاجر فیلم یا مدیر مؤسسهء سینمائی-که فیلم وارد ایران میکند-مکلف است صورت اسامی حقیقی فیلمهائی را که در نظر دارد در سه ماه بعد به معرض نمایش بگذارد،با ارائهء اسناد و مدارک معتبری که دال بر وقوع معامله و مالکیت اوست،ضمن تقاضانامه به ادارهء شهربانی تسلیم نماید تا فهرست مزبور در آن ادارهء ثبت و حق تقدم تقاضاکننده برای نمایش فیلمهای ثبت شده برای مدت شش ماه از تاریخ تقاضا، محفوظ بماند.
ممکن است نمایش فیلمی در فرانسه از لحاظ اخلاقی هیچ منافاتی با فرهنگ کشور مذکور نداشته باشد؛اما نمایش همان فیلم در ایران،برای اخلاق و روحیات ما اثرات غیر قابل جبرانی به همراهی داشته باشد؛چنانکه برخی از روحانیون و مردم،طبق اسناد،25نمایش و سینما را اشاعهء فحشا و توهین به مقدسات اسلامی و شنیدن نغمههای خوش را،حرام میدانستند و آن را مولد پیدایش امراض جسمی و روحی دانسته و وقت گذاشتن برای فیلمها را،موجب تضییع وقت جامعه و سست کردن پایهء عقاید و ایمان مردم میشمردند که البته در این باب اعلامیهء خطی صادر کردند.
اینک،یکی از فیلمهای بسیار جالب توجه عالم ر موسوم به فیلم ترادرهورن یا اسرار جنگلات افریقا-که بهترین درس حیوانشناسی برای معلمین و متعلمین محترم مدارس است-در نظر دارد که روز پنجشنبهء آتیه و جمعهء آتیه،یک سانس فقط روزها از ساعت 2 بعد از ظهر در سینما ایران به معرض نمایش عموم بگذارد؛و به وسیله این عریضه،آن مقام محترم را مسبوق و مستحضر نموده،تمنا دارد در صورت امکان،محصلین محترم مدارس را تشویق و ترغیب به ملاحظهء این فیلم علمی فرمایند که این اقدام این مؤسسه نیز از خدمت به معارف مملکتی بیبهره و نصیب نماند."