چکیده:
موضوع آوارگان فلسطینی از مهمترین و پیچیده ترین مباحث صلح خاورمیانه است. این قضیه ابعاد مختلف حقوقی، قضایی، امنیتی، حیثیتی و سیاسی به خود گرفته است. چنانچه درخواست غرامت و خسارت فلسطینیان، نگرانی کشورهای منطقه از اقامت طولانی مدت پناهندگان به کشورهای همجور رژیم صهیونیستی، پیدایش نسل دوم و سوم آوارگان و مذاکرات پنهان حکومت خودگردان و مقامات اسراییلی را بر این سیاهه بیفزائیم، عمق و دامنه این بحران مشخصتر خواهد شد. مقاله حاضر ضمن بررسی علت مهاجرت فلسطینیان و پراکندگی جغرافیایی آنها به ریشه های حقوقی حق بازگت پناهندگان اشاره خواهد کرد و ضمن بیان برخی موانع بازگشت آنها، به راهکارهای احتمالی برای حل این بحران که تاکنون پیشنهاد شده اشاره خواهد کرد.
خلاصه ماشینی:
"اگر چه سیاست ارعاب و ترور گروههای افراطی و تندرو صهیونیستی تا پیش از اعلام موجودیت، سبب مهاجرت اجباری حدود 200 هزار فلسطینی (عمدت از طبقه بالا و مرفه فلسطین) شده بود، اما فقط طی سال اول جنگ و هنگامی که اسراییل قراردادهای آتش بس خود را با همسایگان امضا میکرد، بیش از 800 هزار عرب ساکن فلسطین، این منطقه را ترک کرده بودند.
پارلمان رژیم صهیونیستی (کنست) در واکنش شتابزده به طرحهایی که برای بازگشت آوارگان ارائه میشد و بمنظور حفظ هویت یهودی رژیم اشغالگر طی جلسهای خاص و تصویب قانونی ویژه اعلام نمود که بشت فلسطینیان به اراضی خود که قبل در آن ساکن بودهاند امکان پذیر نیست و تنها راه حل این مشکل را اسکان آنان در سایر کشورهای عرب دانست.
نکته دوم اینکه اسراییل با دعوت از یهودیان جهان برای مهاجرت به اسراییل، در کوتاهترین زمان ممکن به آنها تابعیت اسراییلی اعطا میکند و در پذیرش اتباع خارجی به عنوان شهروندان خود بهور افزایش شمار ساکنان یهودی، درنگ دایمی دارد، حال آنکه به صدها هزار شهروند فلسطینی که علیرغم تحمل همه فشارها، حاضر به ترک خانه و کاشانه خود نشدهاند، تابعیت رسمی اعطا نمیکند و آنان را در زمره شهروندان درجه دوم نگهداشته استعلاوه بر این دو نکته سیاق برخورد سازمان ملل با موارد مشابه را نیز باید متذکر شد- در بیشتر قطعنامه هایی که سازمانملل در موارد مشابه صادر کرده به حق بازگشت سریع و محترمانه آوارگان اشاره کرده و از حاکمیتهای مختلف رعایت این حق و التزام بدان را خواسته است."