بررسی اپیدمیولوژی مسمومیت اطفال بستری شده در بیمارستان امام خمینی ارومیه 85 - 1381 مقاله

زمینه و هدف:مسمومیت به عنوان یک مسأله حایز اهمیت در بهداشت عمومی مطرح بوده و یکی از علل عمده بستری شدن و مرگ‌ومیر در کودکان است.مسمومیت چه به صورت عمدی یا اتفاقی یکی از موارد نسبتا شایع اورژانس‌های پزشکی است.با در نظر گرفتن شیوع بالای‌ مسمومیت‌ها،مطالعه حاضر به منظور بررسی اپیدمیولوژی مسمومیت در اطفال بستری شده انجام گرفت. روش بررسی:این مطالعه مقطعی بر روی 729 پرونده مربوط به اطفال بستری شده به علت مسمومیت در بیمارستان امام خمینی ارومیه طی‌ سال‌های 1385-1381 انجام گرفت.اطلاعات مورد نیاز بیماران شامل:سن،جنس،وضعیت ترخیص،نوع و علل مسمومیت بیماران بستری با استفاده از چک‌لیست جمع‌آوری شد و نتایج با استفاده از نرم‌افزار SPSS بررسی و به صورت جداول فراوانی و نمودار ارایه شد. یافته‌ها:در این مطالعه،میزان مسمومیت در اطفال مذکر و مؤنث مشابه بود(1/50% در مقابل 9/49%).بچه‌های زیر 5 سال(46%)بالاترین‌ مسمومیت را داشتند که اکثرا تصادفی(5/22%)و به علت دارو(5/17%)بوده و در پسرها(11%)بیشتر از دخترها(6/6%)مشاهده شد.در گروه- های سنی(16-12 سال)مسمومیت دختران(28%)بیش از پسران(11%)بود که دارو عامل اصلی(22%)بود و در 30% موارد به منظور خودکشی‌ انجام گرفته بود.شایع‌ترین علت مسمومیت به ترتیب داروها(9.49%)،نفت(1/14%)مواد غذایی و گیاهی(7/11%)مواد شوینده(1/8%)،گزش‌ حشرات و مار(67%)،سموم نباتی(1/6%)و مخدر(4/3%)بودند و 9/2% موارد مسمومیت منجر به فوت شده بود. نتیجه‌گیری:با توجه به بالا بودن میزان مسمومیت در هر دو گروه کودکان زیر 5 سال که به طور تصادفی اتفاق افتاده و در نوجوانان دختر که خودکشی عمدی شایع‌تر بوده بهتر است در مورد نحوه نگه‌داری دارو در منزل و آموزش خانواده‌ها نسبت به حساسیت دوره نوجوانی به‌ ویژه دختران اهتمام لازم به عمل آید.

"شیوع مسمومیت در کشورهای‌ پیشرفته،بالا و در کشورهای در حال توسعه رو به افزایش است به طوری که در آمریکا سالیانه حدود 2/8 میلیون نفر دچار مسمومیت‌ شده و 6/1 میلیون نفر از آنها را کودکان تشکیل می‌دهند(8)،51% کمتر از 6 سال داشته و بیش از 80% آن غیر عمدی و 93% در منزل‌ اتفاق می‌افتد(9)در اروپای غربی مسمومیت در اطفال زیر 5 سال‌ اغلب تصادفی و به علت داروهای خانگی گزارش شده در کشورهای در حال توسعه،پارافین،داروهای سنتی،نیش مار و گزش حشرات عامل‌ بیشتر مسمومیت‌ها گزارش شده‌اند(10). همین‌طور در این تحقیق کودکان زیر 5 سال بیشترین میزان‌ مسمومیت را داشتند(46%)که با نتایج تحقیقات در سری‌لانکا(47% از موارد مسمومیت زیر 5 سال)(4)،عمان(8/55% در کودکان 1 تا 4 سال)(7)،اسپانیا(67% مسمومین کمتر از 4 سال)(12)،سنندج(در همین گروه سنی 4/39%)(1)و کاشان(66% در کودکان 4-1 ساله) جدول شماره 4-توزیع فراوانی مسمومیت در اطفال بستری‌ شده بر حسب سن و انواع داروها (به تصویر صفحه مراجعه شود) (*)-منظور داروهایی است که به علت کامل نبودن شرح حال بیمار و عدم امکان‌ استفاده از آزمایشگاه مناسب تشخیصی در پرونده بیمار ثبت نشده است. براساس تحقیقی در هند،مسمومیت به‌ علت خودکشی اغلب بعد از سنین 13 سالگی و به علت دارو و مواد شیمیایی است که در خانه نگه‌داری می‌شود و مسمومیت تصادفی‌ 50 تا 90% اطفال را شامل می‌شود(3)در این پژوهش نیز،در گروه سنی 16 تا 12 سال 30% مسمومیت عمدی بوده و 5/52% آن با داروها انجام شده است و مسمومیت تصادفی 7/62% می‌باشد."