چکیده:
امروز،دانش و سرمایههای فکری سازمانها یکی از مزیتهای اصلی رقابت محسوب میشود و میتوان اذعان داشت که دانش،قلب اقتصاد جهانی است.البته بیشتر سازمانها و شرکتها از قدرت دانش آگاهاند،ولی تعداد اندکی از آنها از قابلیت مدیریت کارای دانش و تحت کنترل درآوردن آن در راستای خلق ارزش برخوردارند.در این مقاله کوشش شده تا نظام مدیریت دانش در شرکت فولاد تاتا که به عنوان یکی از بهترین تجربیات در حوزه بهکارگیری مدیریت دانش مطرح است،مورد بررسی قرار بگیرد و عوامل کلیدی موفقیت این شرکت برای پیادهسازی نظام مدیریت دانش شناسایی شود تا بتواند رهنمودی در این حوزه برای شرکتها و سازمانهای دیگر باشد.مدیریت دانش در این شرکت مبتنی بر مدل اجتماعهای کاری است و چون آغاز آن با حرکتی خودجوش از داخل سازمان همراه بوده است.با مد نظر قرار دادن عامل مهم فرهنگ سازمانی و اعتماد در انتقال و اشتراک اطلاعات و دانش،رفتهرفته از مقبولیت و مطلوبیت خاصی نزد تمامی عناصر سازمان برخوردار شده است.همچنین با ارائه و پیادهسازی متدلوژیهایی برخاسته از داخل سازمان و بومی کردن برخی از مدلهای مدیریت دانش،این شرکت توانسته است هرچه بیشتر به بهبود سیستم مدیریت دانش در راستای افزایش کارایی،خلق ارزش و تقویت مزیت رقابتی خود بپردازد.از دیگر نکات مهم و قابل توجه،وجود شرکت خدماتی مشاورهای تاتا است که زمینه مساعدی را برای بهینهکاوی،بررسی و ارزیابی بهترین روشها برای پیادهسازی نظام مدیریت دانش در شرکت فولاد تاتا فراهم ساخته است؛به طوری که این شرکت به رده ششم در جدول ردهبندی بزرگترین تولیدکنندگان فولاد دنیا دست یافته است.
خلاصه ماشینی:
در عمل با ایجاد یک مخزن دانش،اجتماعهای کاری و فنون غیر مرسوم در اشتراک دانش،فعالیتها آغاز شد و سرانجام در پایان سال 9991، با اشاعه و گسترش این طرح به کل شرکت،موافقت شد و یک برنامه نظام مند برای مدیریت دانش در راستای به اشتراک گذاشتن مفاهیم،بهترین روشها و دانشهای صریح و ضمنی در شرکت فولاد تاتا در نظر گرفته شد و به صورتی روشن،چشمانداز این شرکت به این صورت،تعریف شد:«شرکت فولاد تاتا با تکیه بر اعتماد در انتقال دانش و یادگیری و با هدف تبدیل شدن به سازمانی دانشگرا و مبتنی بر دانش،وارد هزاره جدید میشود».
همچنین مدیریت دانش به عنوان یکی از ستونهای اصلی در استراتژی سازمان قرار گرفت و از مدیریت دانش،تعریفی با این محتوا ارائه شد:مدیریت دانش به دستیابی دانش و داراییهای فکری(که به (به تصویر صفحه مراجعه شود) صورت ضمنی،مانند یادگیری از شکستها و یا صریح مانند گزارشها و تحلیلهای شکست است)،سازماندهی و انتقال دانش کشف شده و تسهیل استفاده و کاربری آن در مکان و زمان مناسب،دلالت میکند.
)و توجه به فرهنگ سازمانی در طراحی سیستم مدیریت دانش،یکی از عوامل موفقیت این سیتم در شرکت تاتا بوده است بهکارگیری متدولوژی Manthan (این متدولوژی ابداعی در سال 4002 ارائه شد و بر مشارکت کارکنان کف کارگاه و به اشتراک گذاشتن دانش آنها تمرکز دارد)، موثر هستند (WWW.
به عنوان نمونه در رابطه با مدیریت دانش در حوزه ارتباط با مشتریان از مدلی که توسط جینگ لوآن در سال 0002 با عنوان مدل لایهای مدیریت دانش (TKMM-Tiered Knowledge management) (Model مطرح شده است،استفاده میشود (Goho,2004) (شکل 3).