چکیده:
طبق متون مقدس متعلق به ادیان الهی، خداوند متعال ارتباط خاصی را به نام ‹‹ارتباط
وحیانی›› با بشر برقرار کرده و از این طریق با بشر، به گونه های مختلف سخن گفته
است. سؤال اصلی که در مورد ارتباط وحیانی خدا و پیامبر طرح می شود، این است که:
‹‹چگونه ارتباط وحیانی خدا و پیامبر تحقق می پذیرد و ماهیت این ارتباط چیست.›› در
حقیقت منشأ سؤال مذکور، به این سؤال برمی گردد که ارتباط میان دو امر تکوینی ـ
یعنی، وحی و روح پیامبر ـ با یکدیگر چگونه محقق می شود؟ این پژوهش در صـدد ارایة یک
راه حل مناسب، برای تبیین ارتباط وحیانـی خدا و پیامبـر براساس مبانـی فلسفی ـ
عرفانی است.
برای تبیین ارتباط وحیانی خدا و پیامبر، تمسک به ظاهر متون ادیان الهی، هر چند لازم
است، ولی کافی نیست؛ چرا که متون مذکور، نیاز به تحلیل فلسفی و عرفان نظری دارند و
تنها با تحلیلهای فلسفی و عرفانی این گونه متون، می توان جواب کافی را تهیه نمود.
راهی که ما، برای تحلیل فلسفی و عرفانی این گونه متون و یافتن پاسخ برای سؤالهای
مربوط برگزیده ایم، متکی بر قاعدة ‹‹قوس نزولی وحی و قوس صعودی پیامبر›› می باشد.
این قاعده، مستنبط و مکتشف از قاعدة فلسفی و عرفانی ‹‹قوس نزولی و صعودی وجود و
چهار اصل فلسفی ـ عرفانی و نیز آیات قرآن و روایات اسلامی›› می باشد و یافتة اصلی
پژوهش، نیز پرکردن یک خلأ علمی و ارایة یک راه حل مناسب برای تبیین ارتباط وحیانی
خدا و پیامبر، بر اساس مبانی فلسفی ـ عرفانی چنین ارتباطی است.
خلاصه ماشینی:
ب) کیفیت صعود یک امر تکوینی در کسوت تکوین، یا صعود پیامبر برای دریافت وحی در فلسفه و عرفان نظری، معنای صعود یک امر تکوین در کسوت تکوین _ بر اساس قاعدة قوس نزولی و صعودی وجود و نیز براساس قاعدة قوس نزولی وحی و قوس صعودی پیامبر_ آن است که از راه حرکت حبی، یا حرکت جوهری از موقف طبیعت، به عالم مثال و از آنجا، به عالم عقل محض صعود میکند(صدرا، الاسفار، ج7، صص 18-16 و 26-24 و 157-148 و ابن عربی، فصوص الحکم، صص 457-456 و ابن سینا، 1938 م، مقالة 10، فصل اول والاشارات و التنبیهات، نمط 7، فصل اول) و در اصطلاح وحی (قرآن)، صعود روح پیامبر و نیز یک امر تکوینی از عالم طبیعت، تا عالم مثال و از آن عالم، تا عالم بالا _اعم از عالم مجرد و تام در اخذ وحی مستقیم، یا عالم ملائکه و حجاب در اخذ وحی با واسطه _ برایاخذ وحی، تلقی و دریافت وحی، نامیده شده است و این مطلب مستفاد از آیاتی است که در آنها، بحث تلقی وحی از سوی پیامبر آمده است.