چکیده:
تنش و بیثباتی در روابط کشورهای صفوی عثمانی سابقهای بس طو لانی داشت،و در واقع میتوان گفت به آغاز تشکیل دولت صفوی برمیگردد،و عوامل گوناگونی در تداوم این وضعیت نقش داشتند.مقالهء حاضر ضمن بررسی نقش عوامل موجود درصدد آنست که به بررسی این عوامل در روابط آن دو کشور بپردازد و به اثبات این نکته بپردازد که اصطکاک در روابط سیاسی الزاما بمعنای گسست و تخاصم در حوزههای روابط اقتصادی و فرهنگی نبوده زیرا چنانکه خواهد آمد روابط فرهنگی و تجاری این دو کشور به رغم سابقهء تنشآلود میان آنها بطور مستمر و فزاینده همچنان برقرار بود.
خلاصه ماشینی:
"در تاریخ 9401 ه ق9361/ م محمد خان برای عرض تبریک جلوس محمد چهارم که پس از درگذشت برادرش سلطان مراد چهارم که در اثر افراط در شرب خمر بوقوع پیوسته بود عازم دربار عثمای گردید(هدایت:8986)پس از آن پیرعلی برای عرض تبریک جلوس احمد دوم در 1211 ه ق2961/ م و عبد المعصوم حاکم خراسان در 2111 ه ق0071/ م و مرتضی قلیخان حاکم نخجوان در سال 7111 ه ق6071/ م در مقابل سفارت دری افندی در سال 2311 ه ق1271/ م یکی پس از دیگری بدربار عثمانی اعزام شدند(دری افندی، 8631:34)دولت عثمانی نیز بدنبال اعزام سفرای ایران سفرای خود را به مناسبتهای گوناگون بدربار ایران روانه نمود از آن جمله یک بستانچی(از افراد گارد سلطنتی)در سال 8501 ه ق/ 8461 م و اسماعیل آقا در سال 9601 ه ق9561/ م و عبد النبی چاوش در سال 8701 ه ق7661/ م،محمد بیک دفتر امینی همراه نحیفی شاعر(از طرف مصطفی دوم)در سال 9011 ه ق7961/ م،محمد پاشا همراه نحیفی شاعر در سال 2111 ه ق0071/ م،احمدی دری افندی در سال 4311 ه ق1271/ م یکی پس از دیگری بدربار صفویه اعزام شدند(دری افندی:44) تداوم روابط دولتین در عهد سلاطین متأخر صفوی با مرگ شاه صفی پسر اول شاه عباس دوم(7701-2501 ه ق6661/-2461 م)به سلطنت رسید."