بررسی سرمایه اجتماعی جانبازان اعصاب و روان و ضایعه نخاعی در استان مازندران مقاله

سرمایه اجتماعی سازه ای جامعه شناختی است که هر دو بعد عینی و ذهنی روابط اجتماعی را با اهمیت تلقی می کند. هسته اصلی این سازه به منابعی اجتماعی اشاره دارد که می توانند برای به حداکثر رساندن احتمال موفقیت در کنش های هدفمند قابل اتکا باشند. بهره مندی از این منابع می تواند نقش اساسی در زندگی انسان، حالات جسمانی، روحی و اجتماعی وی ایفا کند. مبتنی بر این کارکردها، کانون اصلی این مقاله، بر بررسی میزان برخورداری جانبازان اعصاب و روان و ضایعه نخاعی استان مازندران را از سرمایه اجتماعی در محیط اجتماعی خانواده، خویشاوندان، دوستان، همسایگان، جامعه و سازمان بنیاد شهید و امور ایثارگران تمرکز یافته است. 838 نفر از این جانبازان با دست کم 25 درصد جانبازی (ناشی از اعصاب و روان) جامعه آماری این پژوهش را تشکیل داده اند. نمونه پژوهش حاضر شامل 269 نفر بود که به صورت تصادفی ساده انتخاب شدند. داده های تحقیق از طریق پرسش نامه محقق ساخته جمع آوری شد. چند یافته مهم این پژوهش عبارت اند از: به لحاظ فراوانی و نوع شبکه اجتماعی قابل اتکا برای جانبازان، به طور متوسط خویشاوندان در مرتبه اول، دوستان صمیمی در مرتبه دوم و همسایگان در مرتبه آخر قرار می گیرند. هرچه از خانواده به سمت جامعه حرکت می کنیم، سطح احساس برخورداری جانبازان از سرمایه اجتماعی به وجه معنی داری کاهش می یابد؛ در حالی که حدود 73 درصد جانبازان در خانواده از این احساس برخوردارند، حدود 75 درصد جمعیت مورد بررسی معتقدند که جو جامعه قابل اعتماد نیست و با آن ها رفتار احترام آمیز ندارد. در پایان، بررسی چرایی فرسایش سرمایه اجتماعی جامعه آماری این پژوهش از سطح خانواده به جامعه، آسیب های ناشی از آن و نیز بررسی سرمایه اجتماعی جانبازان در سطح ملی پیشنهاد شده است.

"مبتنی بر این کارکردها،کانون اصلی اینمقاله،بر بررسی میزان برخورداری جانبازان اعصاب و روان و ضایعۀ نخاعی استانمازندران را از سرمایۀ اجتماعی در محیط اجتماعی خانواده،خویشاوندان،دوستان،همسایگان،جامعه و سازمان بنیاد شهید و امور ایثارگران تمرکز یافته است. (به تصویر صفحه مراجعه شود)جمعیت و نمونه:جمعیت مورد مطالعۀ پژوهش حاضر را 838 جانباز مرد ضایعۀ نخاعی واعصاب و روان با دست‌کم 25 درصد جانبازی(اعصاب و روان)تشکیل داده‌اند که در سال 86-87 در 15 شهرستان استان مازندران ساکن بودند(جدول 1)و فهرست اسامی آن‌ها وویژگی‌های مذکور مورد تأیید سازمان بنیاد شهید و امور ایثارگران بوده است. (به تصویر صفحه مراجعه شود) (به تصویر صفحه مراجعه شود)مقایسۀ داده‌های سه جدول 6،7 و 8 نشان می‌دهد که میانگین میزان برخورداری اینجانبازان از سرمایۀ اجتماعی در خانواده بیشتر از سازمان بنیاد شهید و امور ایثارگران،و در اینسازمان بیشتر از جامعه است. تحلیل داده‌های مربوط به میزان برخورداریجانبازان مورد مطالعۀ این پژوهش از سرمایۀ اجتماعی،یافته‌ها و نتایج مهمی را نشان می‌دهدکه برخی از آن‌ها عبارت‌اند از: *پاسخگویان این مطالعه(به‌طور متوسط)دارای پیوند اجتماعی عینی قابل ملاحظه‌ایدر بین خویشاوندان،دوستان و همسایگان هستند؛اما بین میانگین برخورداری کلجانبازان از تعداد دوستان صمیمی،تعداد همسایگان قابل اتکا در مواقع اضطراری،وتعداد خویشاوندانی که از تعامل با آن‌ها احساس رضایت حاصل می‌شده است،تفاوتوجود دارد؛به‌طوری که به لحاظ فراوانی و نوع شبکۀ اجتماعی قابل اتکا برای جانبازان،به‌طور متوسط خویشاوندان در مرتبۀ اول،دوستان صمیمی در مرتبۀ دوم و همسایگاندر مرتبۀ آخر قرار می‌گیرند."