چکیده:
آسیبشناسی دینپژوهی معاصر یکی از مهمترین نیازهای دینشناسی جامعه معاصر است که باعث بالندگی و نوآوری در عرصههای دینپژوهی میشود.
در آغاز نوشتار، به ریشهشناسی واژه پیشگفته پرداخته و آسیبشناسی دینپژوهی معاصر و پرسشهای اصلی و روشناسی و گستره این رهیافت تبیین شده است.
گونهشناسی آسیبهای دینپژوهی معاصر، بخش اصلی نگاشته مذکور است در این ساحت به آسیب نگرش کارکردگرایانه به دین، آسیب روششناختی آسیب جزءنگری به جای کلنگری، آسیب مغالطه اشتراک لفظی، آسیب محتمل پیشفرضها و آسیب نسبیگرایی با ذکر شواهد و نمونهها پرداخته شده است.
خلاصه ماشینی:
"(23) مهندس بازرگان، غیر از کارکردهای تمرین انضباط، مفتخوار نبودن، تقویت عضلات و پوست، جریان خون، طراوت و تازگی خاطر در انسان، کارکردهای دیگری برای نماز و احکام و مقدمات آن ذکر میکند؛ از جمله کارکرد تمرین تقویت نفس در اثر آرامش در نماز، تمرین وظیفهشناسی و انظباط در اثر انجام نماز در وقت در این رساله بیان شده است(24) سخن در این نیست که احکام عبادی و آموزههای دینی، فاقد کارکرد فردی و اجتماعی و دنیاییاند؛ بلکه غرض این است که نباید فقط به تبیین کارکردی بسنده کرد تا مخاطب با کشف بدیل، از آموزه دینی دست بشوید؛ همچنان که مهندس بازرگان پس از گذشت نیم قرن که به تألیف کتابهایی چون مطهرات در اسلام (1322)، راه طی شده (1326)، سرچشمه استقلال (1327)، سر عقب افتادگی ملل مسلمان (1329)، آثار عظیم اجتماع (1329)، عشق و پرستش (1335)، احتیاج روز (1336)، مسلمان اجتماعی و جهانی (1338)، خودجوشی (1340)، اسلام جوان (1341)، مرز میان دین و امور اجتماعی (1341) و بعثت و ایدئولوژی (1345) پرداخت و اسلام را با روش کارکردگرایانه تفسیر و تبیین کرد، با یک پرسش روبهرو شد که آیا مکتبهای دیگر فاقد این گونه کارکردند."