چکیده:
این مقاله به مناسبت چاپ و نشر قرآن کریم با ترجمه دکتر غلامعلی حداد عادل - در چاپخانه بزرگ آستان قدس رضوی - نوشته شده، در مقدمه از لزوم و بایستگی ترجمه کلام الله برای استفاده غیر عرب زبانان یاد می شود و فتوای علمای ماوراءالنهر و همچنین فقهای شیعه در این باره نقل می گردد. در متن مقاله ویژگی های ترجمه شایسته و پسندیده برشمرده می شود، و نکاتی که مترجم نامبرده رعایت کرده از زبان خود ایشان نقل می شود. نمونه هایی از ترجمه قرآن کریم برای ملاحظه خوانندگان، بخش پایانی است که نثر روان و خوشخوان مترجم را نشان می دهد.
خلاصه ماشینی:
آنچه دربارة مخالفت با ترجمة قرآن گفتیم، همه مربوط به رأی علمای اهل سنت و جماعت بود؛ اما فقهای شیعه نه تنها مخالفتی با آن نکردهاند، بلکه – با رعایت شرایط لازم در مترجم – فتویٰ به لزوم و بایستگی آن دادهاند، که از آن میان بخشی از فتوای آیت الله محمد حسین کاشف الغطاء نقل کردنی است: «ترجمه اگر کامل انجام شود و کم و کاستی نداشته باشد جایز، بلکه برای کسانی که قادر به آن باشند، چه افراد و چه گروهها واجب و لازم است؛ زیرا تبلیغ دین و دعوت اسلامی بر آن متوقف است، و مشمول این آیة شریفه میشود: (ولتکن منکم أمة یدعون إلی الخیر( (آل عمران/104)، و کدام خیر والاتر و مهمتر از دعوت به سوی اسلام است؟ همو، تاریخ قرآن، ص190».
این واقعیتی است که دکتر حداد عادل هوشیارانه دریافته، و با وجود ترجمههای شایستهای که در بیست سال اخیر منتشر شده – و البته از فضل تقدم برخوردار است – باز خود دست به قلم برده و بعد از طبعآزمایی در ترجمة آیاتی برای تدریس در دبیرستانها، با تشویق بعضی قرآنپژوهان روبهرو شده، و به ترجمة کامل قرآن کریم دست یازیده است، و سالی چند، دانش و کوشش و هنر و همت خود را برای برگردندان کتاب الهی به فارسی روان و خوشخوان صرف کرده.
امید است این ترجمه و آراء مترجم در پایان مقاله ذیل عنوان تکمله نقل خواهد شد دربارة ترجمة کلام الله، فصلی نوین در ترجمة قرآن به زبان فارسی باشد، و آیندگان با بهرهگیری از ریزهکاریها و هنرهای زبانی – در جا به جا کردن ارکان جمله و رهایی از سلطة نحو عربی – نثری شیوا، روان بر زبان و رسا به معنی آیات به وجود آورند.