چکیده:
در حال حاضر دو مدل دارای بازپرس و بدون بازپرس در جهان وجود دارند. در مدل دارای بازپرس، مراحل تعقیب و تحقیق از هم تفکیک شده، اولی در اختیار دادستان و دومی در اختیار بازپرس است. برعکس در مدل بدون بازپرس هر دو وظایف تعقیب و تحقیق به دادستان واگذار شده است. بازپرس در دوره فعلی با چالش‌ها و انتقادات فراوان روبروست. تغییرات و تحولات صورت گرفته در کشورهایی چون آلمان و ایتالیا که آیین دادرسی کیفری آنها بر مبنای مدل دارای بازپرس بوده است، و نیز مدل اتخاذ شده در اساسنامه دیوان کیفری بین‌المللی حاکی از تمایل جهانی به حذف بازپرس به عنوان قاضی‌ای که مستقیما در تحقیقات و جمع آوری دلایل جرم شرکت کرده و جایگزینی آن با قضات ناظری است که هیچ نقشی در انجام تحقیقات نداشته و وظیفه انحصاری ایشان نظارت بر اقدامات دادستان است. این نظارت در جایی پررنگ می‌شود که اقدامات دادستان می‌تواند مخل آزادی افراد و یا حریم خصوصی ایشان باشد. برای مثال در آلمان و ایتالیا که بازپرس را از نظام قضایی خود حذف کرده‌اند، دادستان حق صدور قرار بازداشت افراد را ندارد و این مهم به عهده قضات ناظر است. این در حالی‌ست که نویسندگان لایحه آیین دادرسی کیفری ایران علیرغم چالش‌های علمی و عملی پیش روی بازپرس و تغییرات صورت گرفته در جهان همچنان به مدل دارای بازپرس معتقد هستند.
خلاصه ماشینی:
"تغییرات وتحولات صورت گرفته در کشورهایی چون آلمان و ایتالیا که آیین دادرسیکیفری آنها برمبنای مدل دارای بازپرس بوده است،و نیز مدل اتخاذ شده دراساسنامه دیوان کیفری بین المللی حاکی از تمایل جهانی به حذف بازپرس بهعنوان قاضی‌ای که مستقیما در تحقیقات و جمع‌آوری دلایل جرم شرکتکرده و جایگزینی آن با قضات ناظری است که هیچ نقشی در انجام تحقیقاتنداشته و وظیفه انحصاری ایشان نظارت بر اقدامات دادستان است.
تحولات صورت گرفته در مدل‌های آلمانی و ایتالیایی و نیز مدل اتخاذ شده دراساسنامه دیوان کیفری بین المللی،نشان‌دهنده تمایل جهانی به حذف بازپرس به عتوان"قاضی تحقیق"و جایگزینی آن با"قضات ناظر"بر اقدامات دادستان است.
اقدام قانون‌گزار ایتالیایی در ادغام مراحل تعقیب و تحقیق و سپردن هردو بهدادستان و پلیس و حذف نهاد بازپرسی و نیز ایجاد نهاد نظارتی قاضی تحقیقات ابتداییکه کار آن نظارت بر کار دادستان بوده شخصا در تحقیقات دخالتی نمی‌کند،بیش ازیک اصلاح ساده و در حد یک انقلاب است،چه آنکه قانونگذار در سال 1988 روشیرا اتخاذ کرد که در نظام‌های مبتنی بر حقوق کامن-لا کاربرد دارد و با سابقه تاریخی وفرهنگی ایتالیا که برمبنای نظام رومی-ژرمنی است،تناسبی ندارد(ماتتیا22، 2004،1051).
نویسندگان لایحه آیین دادرسی کیفری بی‌توجه به تحولات رخ داده در سایرکشورها که دو مورد از آنها در این مقاله بررسی شد و نیز مدل طراحی شده برای دیوانکیفری بین المللی،همچنان به وجود نهادی با عنوان بازپرس که تحقیقات مقدماتیجرایم را انجام می‌دهد معتقد هستند.
the procedure of the International Criminal court,status and function of the prosecutor:Maxplank yearbook of united nations law."
(
, 
, 
)
