چکیده:
ما اغلب، برای ادراک جهان پیرامون خود از واسطهای تصویرساز به نام رسانه استفاده میکنیم، که واقعیت در متون آن پیشاپیش رمزگذاری میشود؛ رمزگذاریهایی که در روند ادراک و القای ایدئولوژی، منجر به رمزگشاییهای مختلفی میشوند. رسانة پرمخاطب تلویزیون، نقش مهمی در آموزش مفاهیم اخلاقی و تربیتی، سرگرمسازی، تولید و جهتدهی ایدئولوژیکی و الگوسازی در جامعه دارد. برنامههای تلویزیونی و بهویژه سریالهای ایرانی، نهتنها آیینهای برای بازنمایی شرایط اجتماعی موجود در یک جامعه هستند، بلکه به عنوان الگوی ایدئولوژیکی گفتمانها برای اعضای جامعه نیز عمل میکنند.
مطالعة حاضر، با بهرهگیری از روش توصیفی ـ تحلیلی و نظریة نشانهشناسی جان فیسک، با هدف توصیف نشانهشناختی از نحوة بازنمایی رمزگانهای مختلف اجتماعی و ایدئولوژیکی حاضر در روابط موجود در سریال طنز نون. خ در پی پاسخ به این سوال است که لایههای صریح و پنهان معانی گفتمانی در این سریال تلویزیونی به چه نحوی کدگذاری شده و کارکرد ایدئولوژیکی آن چگونه است. نتایج پژوهش نشان داد این سریال، بهمثابة یک متن، مضامین خاصی را در قالب گفتمانهای غالب اصالتگرایی، جمعگرایی، همنوعگرایی، طبیعتگرایی
We often use an illustration medium called media to perceive our environment in which the reality is pre-encoded in its content; the encoding, which leads to various decoding in the process of understanding and ideology induction. The popular television media plays an important role in teaching moral and educational concepts, entertainment, production and ideological orientation and modeling in society. TV programs, especially Iranian serials, are not only a reflection of the present social conditions in a society, but also act as discourses ideological model for members of society. This study, by using descriptive-analytical method and John Fisk’s theory of semiotics and with the aim of a semiotic description of various social and ideological codes in the relationships of comedy serial “Noon– Khe “ is going to answer this question that how the explicit and hidden layers of discourse meanings in this serial are encoded and how are their ideological function. The results showed that this serial, as a text, has recreated special meanings in the form of dominant discourses of originality, collectivism, homosexuality, naturalism, self-sacrifice and democratic humanism, and through a set of symbols, actions, situations, dialogues and behavioral patterns.
خلاصه ماشینی:
مطالعة حاضر، با بهرهگیری از روش توصیفی ـ تحلیلی و نظریة نشانهشناسی جان فیسک، با هدف توصیف نشانهشناختی از نحوة بازنمایی رمزگانهای مختلف اجتماعی و ایدئولوژیکی حاضر در روابط موجود در سریال طنز نون.
بازنمایی در این متون، روایتها و شخصیتپردازیها، برخی از مفاهیم و درونمایههای ارتباطی را به همراه معانی اخلاقی، سرگرمسازی و طنز به بینندگان انتقال میدهد و پیرنگ داستان، تصاویر، کلام، موسیقی، روابط همنشینی و جانشینی، تقابل و تعامل بین شخصیتهای آنها، در پی القای مفاهیم خاص و در قالب گفتمانهای خاصی است که نظم ایدئولوژیکی پنهانی را رواج میدهد و رویدادهای زندگی روزمرة مخاطبان را بازتعریف و برساخته میکند.
در واقع، نشانهشناسی شامل مطالعة ساختار نشانهها، دلالتها، نامگذاریها، قیاسها، استعارهها و در کل رمزگان ارتباطی است (احمدی، 9 oland"/>oland"/>، متن را حاصل تعامل رمزگانها میداند و انواع رمزگانهای دخیل در سازوکارهای معنایی را ارائه میدهد که متن را تا غایت اجتنابناپذیر پیش میبرند، اطلاعات اساسی را فراهم میکنند Coding Decoding Denote Connote Martin & Ringham Johansen & Warsen Sebeok Eco, Umberto Barthes, Roland ضمنی لازم برای تکمیل قابلیت فهم متن را به دست میدهند (سجودی، 1387: 157).
پژوهش اتابک و عزیزی (1397)، با مطالعة مجموعة تلویزیونی پایتخت 5 و در پی واکاوی ارزشها و الگوهای رفتاری بازنماییشده و برای رمزگشایی مضامین فرهنگی آن با استفاده از رویکرد کیفی نشانهشناسانه نشان دادهاند، این سریال ارزشهای فرهنگی خاصی را، در قالب ایدئولوژی سرمایهداری مردسالار و با بهرهگیری از مجموعة نمادها، اعمال، موقعیتها، گفتوگوها و الگوهای رفتاری بازنمایی کرده است.