ملخص الجهاز:
وی در اینکتاب که موضوع نقد نوین عربی را از اواخر قرن نوزدهم تا اوایل جنگجهانی دوم در مصر بررسی میکند معتقد است در جنبش نوزایی ادبی،فضای ادبی جدیدی شکل گرفت که در آن سنجههای نقد عربی ظهورکرد و عبد اللّٰه فکری،نجا الأبیاری،صالح مجدی و مصطفی جمیعیمهمترین شخصیتهای این جنبش نوزایی بودند و اهتمام و توجه آنانبه نقد زبان شناختی شعر گرایش داشت.
نبیل سلیمان منتقد و نویسنده دیگر سوی نیز با تتبع در واقعیتهاینقد ادبی سوریه در خلال سالهایی که مردم سوریه در پی استقلالطلبیبود،در فصل دوم مجلد اول کتاب النقد الادبی فی سوریة با اشاره بهکتاب فن القصة و المقامة(1944)[هنری داستان و مقامه]اثر جمیلسلطان و محمود تیمور رائد القصة العربیة(1944)[محمود تیمور پیشگامداستان عربی]اثر نزیة الحکیم،معتقد است که هنر داستاننویسی سیرصعودی داشته است.
الشیخالعثمانی،در کتابش القصة و القصصی[داستان و داستاننویس]که دردهۀ سی منتشر شد،نشان میدهد که از مهمترین منتقدان حوزۀ داستانو رمان در فاصلۀ زمانی دو جنگ[جهانی]بوده است و«کتابی به کاملیآن در نقد ادبی عربی دربارۀ هنر داستان تا زمان خودش،با این بینشانتقادی،ذوق فراوان و اسلوب فصیح ندیدهام»(ابو هیف،ص 140).
نخستین تلاش برای درک رماننویسی در مرحله دوم نویسندگان به نگارش تجربههای نویسندگان خود رویآوردند یا به نقد آثار داستانی پرداختند،که از این میان میتوان به آثارینظیر در اسات فی القصة و المسرح-فن القصص(1964)[پژوهشهاییدر داستان و نمایشنامه-هنر داستاننویسی]اثر محمود تیمور؛القصة منخلال تجاربی الذاتیة(1966)[داستان در طی تجربههای شخصیام]اثرعبد الحمید جودة السحار؛اشیاء شخصیة(1968)[دیدگاههای شخصی]اثر عبد السلام العجیلی و در اسات فی الروایة و القطة القصیرة(1967)[پژوهشهایی در رمان و داستان کوتاه]اثر یوسف الشاردنی.