خلاصة:
سبک بیانی قرآن به گونهای است که ارائة معانی و مفاهیم ژرف آن جز با افزودن عبارتهای تفسیری مقدور نیست و نمیتوان به فهم کاملی در این زمینه دست پیدا کرد. از این رو، با همة تلاشی که نویسندگانو مترجمان کردهاند، باز هم پاسخگوی خوانندگان نمیباشند. دلیل این امر، وجود آیات مجملی است که دلالت آنها روشن نیست. بنابراین، مترجمان برای تبیین برخی آیات، افزودههای نمایانی در ترجمة خویش به کار بردهاند. اغلب این افزودهها با استناد به تفاسیر و کتابهای اسبابالنزول و یا مباحث کلامی و اصولی انجام گردیده است. مقالة حاضر افزودههای تفسیری برخی از آیات سورة اسراء را از شش مترجم معاصر، یعنی الهی قمشهای، خرمشاهی، صفارزاده، فولادوند، مشکینی و مکارم شیرازی با توجه به تفاسیر و روایات، تحلیل و بررسی مینماید با این روش که ابتدا آیات و ترجمة آنها استخراج گردید، سپس نظریههای تفسیری برای تبیین کار مترجم آورده شده است و در پایان نیز تحلیل و بررسی بر اساس تفاسیر در هر آیه انجام گرفته است. افزودههای تفسیری نقش مهمی در فهم آیه ایفا میکنند که توجه شایسته به این مهم، راهگشای ترجمههای معاصر خواهد بود که میتوانند مفاهیم عالیة قرآن کریم را در ترجمه بیان کنند
ملخص الجهاز:
"علامه در رد تقرب خدایان به خـدا در تفسـیر ایـن آیه مینویسد: «برخی از مفسران گفته اند مراد از جستجوی راهی به سوی خدای ذی العرش این است که راهی به او پیدا کنند تا مقرب درگاه او شوند که ایـن جملـه صـحیح نیسـت و چنان چه بخواهیم آن را توجیه نموده ، بگوییم اگر با خدا خدایان دیگر میبود، آن طـور کـه مشرکین پنداشته اند، حتما آن خدایان در مقام تقرب به خـدای تعـالی برمـیآمدنـد، چـون میدانستند که او مافوق ایشان است و کسی که محتاج بـه مـافوق خـود باشـد، الـه و خـدا نیست و الوهیت با احتیاج و زیردستی نمیسازد، راه بیهوده ای پیموده ایم » (همان ).
در ایـن میـان ، صـفارزاده برخـی از افـزوده هـا را درون متنی به کار برده که این موضوع گاهی باعث فهم بیشتر مخاطب از قرآن شده اسـت و گاهی نیز برای محققان دشواری هایی به دلیل خلط آن با ترجمۀ متن قـرآن بـرای بررسـی افزوده ها به وجود آورده است .
از بین مترجمان ، آقـای مشـکینی بـا اینکـه بیشترین افزوده را به کار برده ، توانسته است از نظـر صـحت افـزوده هـا بـا توجـه بـه اقـوال مفسران نیز بیشترین افزوده ها را به کار برد تا جایی که در برخی از آیات قـرآن ، ایشـان بـه تفسیر پرداخته اند تا افزودة تفسیری، به گونه ایکه با ایـن اقـوال نشـان داده کـه از توانـایی بالایی در فهم قرآن داشته است ."