خلاصة:
امروزه میزان برخورداری فرد از سرمایه اجتماعی و جایگاه فرد در شبکه های گوناگون اجتماعی، میزان بهره مندی او از کیفیت زندگی مطلوب را مشخص می سازد. در این پژوهش بررسی رابطه سرمایه اجتماعی و کیفیت زندگی بازنشستگان مطمح نظر بوده است. در این پژوهش ارتباط بین سرمایه اجتماعی و کیفیت زندگی بازنشستگان به کمک روش پیمایشی مورد بررسی قرار گرفت. در این مطالعه توصیفی، تحلیلی از پرسشنامه کیفیت زندگی سالمندان لیپاد برای جمع آوری اطلاعات استفاده شد. حجم نمونه 228 نفر از بازنشستگان دانشگاه تبریز بودند که به روش نمونه گیری تصادفی انتخاب شدند. تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از نرم افزار SPSS و با آزمون آماری ضریب همبستگی پیرسون و رگرسیون خطی انجام پذیرفت. یافته های پژوهش نشان داد بین سرمایه اجتماعی و ابعاد آن با کیفیت زندگی بازنشستگان رابطه مثبت و معنی داری وجود دارد. نتایج تحلیل رگرسیون نیز نشان داد ابعاد سرمایه اجتماعی (انسجام اجتماعی، مشارکت اجتماعی و اعتماد اجتماعی) توانسته اند، 32 درصد واریانس کیفیت زندگی (متغیر وابسته) را تبیین کنند. بنابراین، سرمایه اجتماعی و ابعاد آن یک پیش بینی کننده خوب برای تبیین کیفیت زندگی بازنشستگان دانشگاه تبریز می باشد.
ملخص الجهاز:
"از طرف دیگر، رشد سریع سالمندی در ایران (8/7 درصد در سال 1379 و 8 تا 5/8 درصد در برخی استانها)، این موضوع را برجسته میسازد که نیازهای اجتماعی و حمایتی این قشر بیشتر مورد توجه قرار گیرد و این مسئله در جامعه دانشگاهی که افراد آن در ردیف متخصصان و فرهیختگان به شمار میآیند، توجه بیشتری را میطلبد، لذا در این مطالعه به بررسی ارتباط کیفیت زندگی و سرمایه اجتماعی در میان بازنشستگان دانشگاه تبریز پرداخته شده است.
بر اساس دادههایی که در این پژوهش مورد بررسی قرار گرفت، استنباط میشود که اولا، سرمایه اجتماعی و ابعاد آن یک پیشبینیکننده خوب برای تبیین کیفیت زندگی در میان بازنشستگان دانشگاه تبریز میباشد.
نتایج مربوط به آزمون ضریب همبستگی بین ابعاد سرمایه اجتماعی با کیفیت زندگی بازنشستگان نشان داد که بین ابعاد سرمایه اجتماعی (اعتماد اجتماعی، مشارکت و انسجام اجتماعی) با سطح معنیداری کمتر از 05/0 رابطه معنیداری وجود دارد.
پیشنهادها پیشنهادهایی که میتوان در راستای این پژوهش ارایه کرد این است که با توجه به اینکه سرمایه اجتماعی و ابعاد آن پیشبینیکننده خوبی برای تبیین کیفیت زندگی در میان سالنمدان میباشد، اما تلاشها در جهت ارتقاء کیفیت زندگی سالمندان باید در جهت افزایش سرمایه اجتماعی آنان باشد که این موضوع را میتوان با طراحی برنامههایی در قالب تشکیل تیمهای ورزشی متناسب با سن بازنشستگان، اردوهای سیاحتی و زیارتی و درگیر کردن این قشر در شبکههای اجتماعی انجام داد که این امر از سوی دیگر در مقابل انزوای اجتماعی آنها، انسجام اجتماعی و حمایتی و بالاخره مشارکت اجتماعی آنها را افزایش میدهد."