خلاصة:
مسائل مربوط به مسئله شر ـ همچون فلسفه وجودی شرور، افعال قبیح و فاعل حقیقی آنها ـ یکی از مهمترین مسائل فلسفی و کلامی است که از دیر باز اندیشه آدمیان را به خود مشغول داشته و زمینه پیدایش پرسشها و شبهه هایی را درباره بنیادیترین آموزه های ادیان آسمانی همچون حکمت، عدالت، قدرت، خیرخواهی و عنایت الهی فراهم آورده است، تا آنجا که به توهم برخی، اصل وجود خدا یا مطلق بودن صفاتی چون علم، قدرت و خیرخواهی او را به چالش میکشاند. از اینرو متفکران مسلمان در طول تاریخ تلاش کرده اند راه حلهایی برای پاسخ به شبهات و حل معضل شر بیابند. نوشتار حاضر به معرفی و ارزیابی مهمترین رهیافتهای متکلمان و فلاسفه اسلامی برای گشودن معمای شر، تبیین راه حل اساسی مشکل شر در فلسفه و کلام اسلامی و سازگاری آن با وجود و صفات کمال واجب تعالی میپردازد.
The problems related the issue of evil، such as the ontological philosophy of evil-doers، obscene acts، and their true agent، are among the most important philosophical and kalami problems which have occupied the minds of human beings since long ago and prepared the ground for certain questions and suspicions regarding the most fundamental teachings of heavenly religions such as wisdom، justice، power، benevolence، and divine favor. In this way، some have developed the illusion of challenging the essence of God’s Existence or the absoluteness of His Attributes، such as knowledge، power، and benevolence. Accordingly، in the course of history، Muslim thinkers have tried to find some solutions to the questions and ambiguities regarding the problem of evil. The present paper is intended to introduce and evaluate the most important approaches presented by Muslim philosophers and mutikallimun in order to unravel the mystery of evil، explain a basic solution to the problem of evil in Islamic philosophy and kalam، and justify its compatibility with the existence and attributes of Almighty Necessary.
(
, 
, 
)
