خلاصة:
تعمیق مالی یکی از پیش شرطهای رشد و توسعه اقتصادی کشورها تصور شده است، به طوری که کشورهایی که بخش مالی آنها از عمق کمتری برخوردارند، بیشک منابع مالی در آنها به صورت کارا و بهینه بین نیازها تخصیص داده نخواهد شد و یا در مواقعی با مشکل در دسترس نبودن ابزارهای تامین مالی مناسب مواجه میشوند که در این صورت منابع کافی جمع آوری نمیشوند. در این مقاله ابتدا شاخصهای تعمیق و توسعه مالی کشور بررسی شده سپس تحلیلهای اقتصادی خود را به منظور مطالعه روابط متقابل بین تعمیق مالی و رشد اقتصادی در ایران در دورة زمانی 1386-1348 را با استفاده از روش خود توضیح با وقفههای گسترده تخمین میزنیم. نتایج نشان میدهد تعمیق مالی بر رشد اقتصادی تاثیر مثبت و توسعه مالی بر رشد اقتصادی تاثیر منفی میگذارد. الگوی نشان میدهد بازار سرمایه نقش اساسی را در رشد و توسعه اقتصادی ایران به عهده دارد که دلیل اثر منفی به نحوه آزاد سازی بازارهای مالی بر میگردد.
ملخص الجهاز:
پیرامون ارتباط میان تعمیق مالی و رشد اقتصادی نظریه های مختلفـی توسـط اقتصـاددانان بیـان شده ، که در قالب مدل های سنتی رشد سولو٥ (١٩٥٦) بیان میدارد تعمیق و توسعه مـالی یکـی از پیش شرط های رشد و توسعه اقتصادی کشورها میباشد که این دو عامل رشد، هم از طریق افزایش سطح انباشت سرمایه فیزیکی و هم از طریق افزایش کارائی سـرمایه ، بـر سـطح تولیـد واقعی، تأثیر میگذارد به طوری که کشورهایی که بخش مالی آنها از ژرفای کمتـری برخـوردار است منابع مالی در آنها به صورت کارا، بین نیازها تخصیص داده نخواهد شد.
جدول (٢) : نتایج حاصل از تخمین مدل (رجوع شود به تصویر صفحه) همانطور که ضرایب جدول (٢) نشان میدهد، ضریب متغیر حجم معـاملات سـهام برنقـدینگی دارای رابطۀ معنادار و مثبت با رشد اقتصادی است و میتواند یکی از فاکتورهای مهـم تعیـین - کننده رشد اقتصادی بشمار آید؛ یعنی ارتباط مثبت و معنادار بین تعمیق مالی و رشـد اقتصـادی در ایران وجود دارد که به نظر میرسد علت این ارتباط مثبت ناشی از تخصیص کاراتر منابع و افزایش کارایی سرمایه گذاری است ؛ از این رو بازار سرمایه با توجه به رسالت بلندمدت خـود، از کانال افزایش کارائی سرمایه گذاری زمینۀ مناسب رشد اقتصادی را فراهم ساخته است .
همچنین مدل نشانگر تأثیر منفی توسعه مالی بر رشد اقتصادی طی همـین دورة مـورد بررسـی است و این اثر منفی را میتوان به دلیل نحـوه آزادسـازی بازارهـای مالی(بـازار پـول )، ضـعف مدیریت نظام مالی و عدم شکل گیری بازار بانکی منسجم و بهـره منـد از مقـررات دانسـت کـه منجر به کاهش حجم سرمایه گذاری میشود و زمینه کاهش رشد اقتصادی را فراهم میسازد.