خلاصة:
بررسی این نکته که مترجم عملاً در متن بازنویسی یا «بازتولید»، تا چه اندازه توانستهاست مفاهیم مورد نظر نویسنده را در زبان مبدأ «درک» و به زبان مقصد منتقل کند، در تشخیص توفیق مترجم در کار ترجمه بسیار مهم است و نشانة سطح توانایی او در کار ترجمه است. در این مقاله، ترجمة برخی اشعار غادةالسمان به قلم عبدالحسین فرزاد که با نام در بند کردن رنگینکمان منتشر شدهاست، بر اساس دیدگاه یکی از پژوهشگران ترجمه به نام «ولفرام ویلس» نقد و تحلیل میشود. وی ترجمه را پردازش متن اصلی و بازتولید آن میداند. سعی بر این است که بر مبنای محورهای پیشنهادی ویلس به بررسی طبیعی بودن و صحت متون ترجمهشدة اشعار غادةالسمان بپردازیم تا نشان دهیم آیا مترجم در فرایند پردازش و بازنویسی متن، توفیقی کسب کردهاست یا نه. این محورها عبارتند از: معادلیابی نادرست برای واژگان، توالی و ترتیب نامناسب جملهها و عبارتسازیهای بیشیرازه، ساختار و ترکیب متن، حذف و اضافههای غیرضروری، روان نبودن عبارات و ابهام در بازتولید متن، کاربردهای نامأنوس و غریب. نتیجه اینکه مترجم بهرغم تلاش برای معرفی ادبیات مدرن عربی به خوانندگان ایرانی، گاه در درک متن عربی و گاه در حوزة معادلیابی در بافت جمله و دریافت فضای کلی متن ناموفق بودهاست.
Translation has an inter-disciplinary nature, and this can also be said of its various aspects, including translation analysis. Usually, when we define something, we aim to introduce its nature, its role, and its variables. The main goal of translation analysis is to discuss and evaluate translation in different respects and the relationship among all variables. The process of survey and evaluation is one of the main elements in any educational program. Any evaluation system is based on experience and analyzing needs, aims, textbooks, and the educational system. It is believed that Linguistics, psychology, and sociology are among the fields related to translation. This paper aims to put forward theoretical principles of translation analysis, and applying an analytical, descriptive and cooperative approach, discuss the ideas of Wolfram Wilss and also analyze his principles in translation analysis, and also evaluate the type, quality, and the extent of interaction among the elements he is emphasizing in his theory. Finally, to elaborate on this topic, the paper tries to apply the findings of Wolfram Wilss on the evaluation of the Persian translation of “jailing the Rainbow” by the Syrian author Ghada al-Samman. The book was translated from Arabic into Farsi by Abdol Hosein Farzad and reprinted several times.
ملخص الجهاز:
پردازش و بازتوليد در ترجمۀ متون ادبي بر اساس ديدگاه ويلس (پيکرة مطالعاتي: ترجمۀ کتاب در بند کردن رنگين کمان ) صادق ابراهيميکاوري استاديار زبان و ادبيات عربي دانشگاه آزاد اسلامي، واحد آبادان ، خوزستان ، ايران (تاريخ دريافت : ١٣٩٧/١١/١٥؛ تاريخ پذيرش : ١٣٩٨/٠٤/١٠) چکيده بررسي اين نکته که مترجم عملا در متن بازنويسي يا «بازتوليد»، تا چه انـدازه توانسـته اسـت مفـاهيم مورد نظر نويسنده را در زبان مبدأ «درک» و به زبان مقصد منتقل کند، در تشخيص توفيق مترجم در کار ترجمه بسيار مهم است و نشانۀ سطح توانايي او در کار ترجمه است .
از سوي ديگر، تمرکز بر اصل «پيوسـتگي» در مطالعـات ترجمـه را ميتوان در پژوهش هاي مکتب ترجمه شناسي ساربروکن در آلمان ، به ويـژه در آثـار ولفـرام ويلس ، پژوهشگر ترجمه در دانشگاه سارلند آلمان (در ساربروکن ) ريشه يابي کرد که «مـتن را به چشم ترکيبي ارتباط مدار، همراه با ابعاد مضموني، نقشي و متنـيـ کـاربردي» (گنتزلـر، ١٣٨٠: ٨٥) مينگريست و به دنبال رسيدن به نوعي تأثير معادل در ترجمۀ متن به عنوان يک مجموعۀ يکپارچه بود.
ايجاد اين ارتباط جز با به کارگيري زبان مورد پسند مخاطب ممکـن نخواهـد بود؛ زيرا موفقيت کامل يک مترجم زماني بـه دسـت مـيآيـد کـه بتوانـد در خواننـدة مـتن ترجمه شده تأثير شناختي، احساسي و عاطفي يکسان با متن مبـدأ ايجـاد کنـد و ايـن امـر بـه روشن و روان بودن نوشتار و يافتن راه حلي براي هرچه کمتر کردن فاصله هـا بـين دو زبـان مبدأ و مقصد وابسته است .