خلاصة:
زمینه و هدف:. انسان در طول زندگی خود با حوادث آسیب زای بسیاری مواجه می شود که پیامدهای ناشی از آن متفاوت است. بسیاری از کودکان و نوجوانان در طی تحول خود رویدادهای تنشگر مانند اعتیاد والدین و مرگ یک خویشاوند سالخورده و مانند آن را تجربه می کنند. اختلال تنیدگی پس از ضربه، اختلال پیچیده و مزمنی است که باعث بروز مشکلات قابل ملاحظه و اختلال در کنشوری اجتماعی و آموزشی می شود. روش ها و روی آوردهای مختلفی برای درمان این اختلال وجود دارد که پیامدهای مختلفی را به دنبال دارند. هدف از انجام این پژوهش، بررسی تاثیر آموزش همدلی بر حل مسئله اجتماعی دانش آموزان دختر دارای تجربه تروما است.
روش: پژوهش حاضر، از نوع نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون – پس آزمون بود. نمونه مورد مطالعه شامل 36 نفر از دانشآموزان دختر 14-15 ساله مقطع نهم دارای تجربه تروماتیک شهر رشت در سال تحصیلی 97-1396 بود که به شیوه نمونه گیری هدفمند انتخاب و به صورت تصادفی در دو گروه آزمایش و گواه جایدهی شدند. برای جمع آوری داده ها از پرسشنامه خودگزارشی سرند کردن حوادث تروماتیک (فورد و همکاران، 2002)، مصاحبه بالینی و فرم کوتاه حل مسئله اجتماعی (دزوریلا، نیزو و مایدیو- الیورز ، 2002) استفاده شد. گروه آزمایش طی 8 جلسه، هر هفته یک جلسه، تحت مداخله آموزش همدلی قرار گرفتند و تجزیه و تحلیل دادههای به دست آمده با استفاده از تحلیل کواریانس، انجام شد.
یافتهها: نتایج تحلیل کواریانس نشان داد که آموزش همدلی به طور معنیداری باعث افزایش مهارت حل مسئله اجتماعی و بهبود مولفههای حل مسئله منطقی و سبک اجتنابی میشود (0/01>P)، اما در مولفههای جهتگیری مثبت به مسئله، جهتگیری منفی به مسئله و سبک تکانشی/ بیاحتیاطی، تفاوت معنادار دیده نشد.
نتیجهگیری: با استفاده از آموزش همدلی و تعمیم آن به بافتهای اجتماعی مختلف، میتوان حل مسئله اجتماعی افراد دارای تجربه تروماتیک را بهبود بخشید. همچنین این روش درمانی میتواند به عنوان ظرفیتی برای افزایش خودمهارگری جهت جلوگیری از بروز نشانههای اختلال تنیدگی پس از ضربه در شرایط گوناگون استفاده شود