ملخص الجهاز:
"در این این منظومه که براساس نسخه فضولی سروده شده، ابیات راجع به راز و نیاز لیلی با ماه، برگ درختان، نسیم، شمع، پروانه، ستاره و ابر بسیار هیجانانگیز است، طبق معمول شاعران سیمای شخصیتهای غیر از فرد محبوب دختر را به صورتی نامطلوب ارائه میدهند، حال آنکه در نسخه فضولی و لیلی و مجنون قزاقی ابن سلام فردی عاقل، زیبا و دارای سجایای انسانی است که نه تنها بر عاشقان خیانتی روا نمیدارد بلکه در راه وصال آنان یاری مینماید.
ا. آلکتروف که در خصوص تاریخ، مردمشناسی، ادبیات و فرهنگ خلق قزاق دارای اطلاعات غنی است، در اثر خود، ضمن اشاره به رواج گسترده این داستان قزاقی در میان تاتارهای قازان و قزاقها مضمون آن را خلاصة ارائه میدهد.
شخص رادلف نیز در مقدمه مجموعه، مؤکدا، گفته است:«قصهای میباشد که با روح مردم تطبیق و دوباره خلق گردیده است»علاوه بر این نسخه قدیمی«سیف الملک»که به سال 1870 در مجموعه رادلف چاپ گردیده، نسخه دیگری نیز وجود دارد که در بین قزاقها بسیار معروف شده و قبل از انقلاب، 7-8 نوبت تحت عناوین گوناگون به صورت کتابی مستقل منتشر گشته است.
یکی از مستندات، در مورد نوشته شدن این نسخه از قصه«سیف الملک» توسط آقت آن است که او راجع به اینکه قبل از انقلاب هفت قصه خود را جهت چاپ به شهر قازان ارسال داشته و از آن جمله فقط«قصه جهانشاه تموز شاه اوغلو»به صورت کتابی منتشر گردید، در صفحه 44 کتاب خود به نام«ترجمه آقت»میگوید: «مونان بورن جبه ردم، قبل از این فرستادم، (1)-قصه سیف الملک، ناشر ورثهش.
داستان«شاکر-شاکرات»نیز که در میان قزاقها رواج وسیع یافته، بر مضمونی شرقی مبتنی بوده اما در ادبیات قزاقی هضم گردیده با قواعد فلکور قزاق مطابقت یافته و تبدیل به یک اثر اصیل شده است."