خلاصة:
پژوهش حاضر با هدف شناسایی و تعیین اهمیت مؤلفههای آموزش موسیقی در کتب دوره متوسطه و هنرستانهای موسیقی انجام یافته است. این بررسی متأثر از بنیان فلسفی تفسیری بوده و از رویکرد کیفی به شیوه تحلیل محتوی عرفی برخوردار است. در بخش اول، واحد مورد بررسی، کلیه کتب درسی هنر دوره اول و دوم متوسطه و هنرستانهای موسیقی بوده که جهت نمونهگیری از آن به شیوه نمونهگیری هدفمند عمل شد و کتابها و منابع معتبر و مرتبط انتخاب شد. واحد تحلیل در این بخش، تحلیل مضمون بود و از روش کدگذاری باز، محوری و انتخابی جهت گردآوری، استخراج و استنتاج دادها استفاده شد. در بخش دوم برای تعیین اهمیت مؤلفههای آموزش موسیقی و درجه اهیمت آنها در کتابهای درسی از آنتروپی شانون استفاده شد. از تحلیل یافتهها در بخش اول طی کدگذاری انتخابی، چهار مقوله شناختی، مهارتی، خلاقیت و عاطفی (احساسی) استخراج گردید. این چهار مقوله طی کدگذاری محوری شامل۹۰ مؤلفه (شناختی ۲۶ مؤلفه، مهارتی ۲۳ مؤلفه، خلاقیت ۲۲ مؤلفه و عاطفی 1۹ مؤلفه) و طی کدگذاری باز 216 مضمون میباشد. طبق نتایج بدست آمده نشان میدهد که در بین مقولههای چهارگانه، مقوله شناختی از اولویت اول، مقوله مهارتی از اولویت دوم، مقوله خلاقیت از اولویت سوم و مقوله احساسی (عاطفی) از اولویت چهارم برخوردار میباشد. مؤلفههای تفکر تفسیری، آموزش کلیدی و افزایش درک مفاهیم، محتوا با پایه زیباشناختی، شکوفایی روح و روان توأم با زیبایی آفرینی و تمرینات مکرر و منظم نیز دارای بالاترین اولویتها در بین مؤلفهها بودند.
The aim of this study was to identify and determine the importance of components of music education in high school textbooks and music conservatories. This study is influenced by the interpretive philosophical basis and has a qualitative approach to the analysis of customary content. In the first part, the studied unit is all the art textbooks of the first and second years of high school and music conservatories, which were sampled purposefully and valid and relevant books and sources were selected. The unit of analysis in this section was thematic analysis and open, axial and selective coding methods were used to collect, extract and infer data. In the second part, Shannon Entropy was used to determine the importance of the components of music education and their importance in textbooks. From the analysis of the findings in the first part during the selective coding, four categories of cognitive, skill, creativity and emotional (emotional) were extracted. These four categories include 90 components during axial coding (Cognitive Components 26, Skill Components 23, Creativity Components 22 and Emotional Components 29) and open coding 216 themes. According to the obtained results, among the four categories, Cognitive category has the first priority, Skill category has the second priority, Creativity category has the third priority and Emotional category has the fourth priority. The components of interpretive thinking, key training and increasing the understanding of concepts, content with an aesthetic basis, the flourishing of the soul combined with aesthetics and frequent and regular exercises also had the highest priorities, among the components.
ملخص الجهاز:
Keywords: Curriculum, Music education, Textbooks, Music conservatory, High school مقدمه تعليم و تربيت در طول تاريخ بشر، بيش از هر فعاليت اجتماعي ديگر اهميت داشته است .
پژوهش هاي انجام شده در خصوص آموزش موسيقي در اروپا (تاگارت ١، وايت بي ٢ و شارپ ٣، ٢٠٠٤، شارپ و لي متيس ٤ ،٢٠٠٠، رابينسون ٥، ٢٠٠٠) نشان ميدهد که تمام اظهارات سياست ملي در مورد آموزش و پرورش هميشه بر اهميت بعد فرهنگي و نياز به ارتقاء تواناييهاي هنري و خلاقانه کودکان و دانش آموزان تاکيد داشته است .
امروزه پژوهشگران و محققان هنر و موسيقي، متخصصان برنامه درسي، روان شناسان تربيتي و فلسفه تعليم و تربيت معتقدند که موسيقي استرس و هيجان را کاهش ميدهد، آستانه تحمل را بالا ميبرد، سلامت فردي را افزايش ميدهد، شادي را بيشتر ميکند، همچنين تحقيقات نشان ميدهد که نواختن 1- Taggart 2- Whitby 3- Sharp 4- Le Metais 5- Robinson 87 آلت موسيقي باعث موفقيت در مراحل بعدي زندگي ميگردد، موجب بالا بردن هوش فرد ميشود و حافظه فرد را تقويت مينمايد.
لذا در اين خصوص واحد مطالعه ايي تحت عنوان کليه کتب فرهنگ و هنر پايه هاي (٧ ، ٨، ٩، ١٠ و ١١) تعريف شد و از واحد تحليل مضمون بواسطه کدگذاري باز، محوري و گزينشي براي گردآوري، استخراج و استنتاج اطلاعات جهت شناسايي مؤلفه هاي آموزش موسيقي و هم چنين از آنتروپي شانون جهت تعيين اهميت و درجه بندي مؤلفه ها استفاده به عمل آمد.