خلاصة:
تشبیه یکی از مهمترین آرایههای زبانی است که علاوه بر شعر و نثر ادبی در متون غیرادبی نیز کاربرد فراوان دارد. از این رو، در فرآیند ترجمه، مبحث برگردان تشبیه، یکی از چالشهای مهم پیشروی مترجمان بهشمار میرود. بیشترین دشواری ترجمۀ تشبیه به تفاوتهای فرهنگی موجود در زبان مقصد و مبدأ برمیگردد. در این میان، تعیین روش صحیح در ترجمۀ عباراتی که در آن تشبیه بهکار رفته است، میتواند دشواری این کار را کمتر کند که این مسأله به مهارت و رویکرد مترجم نیز بستگی دارد. در این مقاله با روش کیفی به بررسی روشهای بهکارگرفته شده در ترجمۀ تشبیهات موجود در برگردان عربی رمان «سمفونی مردگان» که با عنوان «سمفونیة الموتی» توسط احمد موسی انجام شده، میپردازیم و برای این منظور از الگوی پیرینی (2007) استفاده خواهیم کرد. پیرینی، 6 روش را برای ترجمۀ تشبیه در یک متن پیشنهاد میدهد. نتایج حاصل از این تحقیق نشان میدهد که این روشها برای بررسی ترجمۀ تشبیه، مناسب و قابل اجرا است. احمد موسی در ترجمۀ سمفونی مردگان، بیشترین استفاده را از روش برگردان تحتاللفظی داشته و از سایر روشها کمتر استفاده کرده است. استفادۀ زیاد از روش ترجمۀ تحتاللفظی، نشاندهندۀ نزدیکی فرهنگ در زبان مبدأ و مقصد و گرایش مترجم به بیگانهسازی متن مقصد است. الگوی پیرینی نیاز به تکمیل دارد و راهبردهایی از جمله افزودن ادات تشبیه باید به آن اضافه شود.
Simile is one of the most important rhetorical techniques that in addition to literary poetry and prose is also widely used in non-literary texts. Therefore, in the translation process, the issue of metaphor translation is also one of the most important challenges for translators. The greatest difficulty in translating a metaphor is due to the cultural differences between the target language and the source language. In this respect, determining the correct method in translating the phrases in which the analogy is used can reduce the difficulty of this task, and this depends on the skill and approach of the translator. In this article, we will use a qualitative method to examine the methods used in translating the similes in the Arabic translation of the novel "Symphony of the Dead" performed by Ahmad Musa, and for this purpose, we will use the model of Pierini (2007). Pierini generally suggests six methods for translating metaphors in a text. The results of this study show that these methods are suitable and applicable for the study of metaphorical translation. In translating the novel, Ahmad Musa has used the literal translation method the most. Excessive use of the literal translation method indicates the closeness of the culture in the source and target language and the translator's tendency to alienate the target text. The Pyrenean model also needs to be completed, and strategies such as adding metaphorical devices need to be added.
ملخص الجهاز:
بـراي مثـال ، متـرجم در ترجمـۀ رمان «سمفوني مردگـان » اثـر عبـاس معروفـي در عبـارت «درسـت جـان کنـدن يـک آدم سگ جان را ميمانست » (معروفي، ١٣٨٨) که در آن ترکيب «سگ جان » استفاده شـده ، آن را به صورت تحت اللفظي ترجمه کرده که اين روش براي ترجمۀ اين تشبيه مناسـب نبـوده است .
اين مقاله به منظور معادل يابي تشبيه در ترجمۀ رمان به دنبال شناسايي تشـبيهات بـه کـار رفته در رمان «سمفوني مردگـان » عبـاس معروفـي و تطبيـق آن هـا بـا تشـبيهات موجـود در ترجمۀ اين رمان با هدف تحليل روش هاي مورد استفاده مترجم براساس الگوي ارائه شـده توسط پيريني ١ (٢٠٠٧) است .
نورهزواني (٢٠١٤) در مقاله اي بـه زبـان انگليسـي بـا عنـوان « The Translation of Simile in the Hunger Games Novel: Translation Strategies» بـه بررسـي راهبردهاي ترجمۀ تشبيه در کتاب (Hunger Games) به زبـان مـالايي توسـط ٤ متـرجم براساس الگوي پيريني پرداختـه و بـه ايـن نتيجـه رسـيده کـه مترجمـان از راهبـرد ترجمـۀ تحت اللفظي، بيشترين استفاده (٤٥ درصد) را کرده اند.
در اين عبارت ، دو تشبيه وجود دارد و هر دو تشبيه به روش ترجمۀ تحت اللفظي به عربي برگردانده شده اسـت و اين به دليل نزديکي وجه شبه در عربي و فارسي است ؛ يعني سگ (کلب ) و بره (حمـل ) در هر دو زبان فارسي و عربي براي نشان دادن تـرس و فرمـانبرداري بـه کـار مـيرونـد.
مترجم علاوه بـر اينکـه در ترجمـۀ اين تشبيه از ترجمۀ تحت اللفظي اسـتفاده کـرده از همـان ادات تشـبيه (مثـل ) کـه در زبـان فارسي به کار رفته نيز استفاده کرده است .