تعیین شایستگی‌های معلمان در تدریس آنلاین مقالة

پژوهش حاضر با هدف شناسایی شایستگی‌های تدریس آنلاین و ارتباط آن‌ها با عوامل جمعیت‌شناختی معلمان انجام شد. برای این منظور از روش پژوهش آمیخته، طرح اکتشافی متوالی از نوع ابزارسازی استفاده گردید. پژوهش در دو بخش کیفی و کمی به صورت متوالی به اجرا در آمد. در بخش کیفی روش پژوهش تحلیل محتوا مورد استفاده قرار گرفت. جامعه آماری پژوهش در بخش کیفی کلیه معلمان دوره اول و دوم متوسطه شهر تهران و منابع نظری و پژوهشی در حوزه آموزش آنلاین و شایستگی‌های حرفه‌ای معلمان بود. در انتخاب نمونه معلمان، با استفاده از روش نمونه‌گیری هدفمند از نوع نظری، معلمان دوره اول و دوم متوسطه با تجربه تدریس و یادگیری آنلاین و منابع مرتبط با تدریس آنلاین به‌عنوان نمونه انتخاب شدند. حجم نمونه بر اساس اصل اشباع نظری مشخص شد. به‌منظور جمع‌آوری داده‌ها از مصاحبه نیمه‌ساختاریافته با معلمان و برای استخراج عوامل از کدگذاری مصاحبه‌ها و منابع نظری و پژوهشی و همسوسازی داده‌ها استفاده شد. در گام بعد پرسشنامه شایستگی‌های تدریس آنلاین با استفاده از عامل‌های استخراج شده و بر مبنای نظریه فعالیت تدوین گشت. در بخش کمی، روش پیمایش مورد استفاده قرار گرفت. جامعه آماری شامل کلیه معلمان دوره اول و دوم متوسطه شهر تهران در سال تحصیلی (1399-1400) بود که از میان آن‌ها 261 نفر بر اساس روش نمونه‌گیری گلوله برفی مجازی بر مبنای جدول کرجسی و مورگان انتخاب شدند. همه اعضای نمونه تجربه تدریس و یادگیری آنلاین داشتند. به منظور تجزیه و تحلیل داده‌ها، از تحلیل عاملی اکتشافی و تحلیل رگرسیون چندگانه استفاده شد. یافته‌های پژوهش نشان داد پرسشنامه شایستگی‌های تدریس آنلاین مبتنی بر نظریه فعالیت به‌خوبی با تمرین‌ها و تکالیف کلاسی سازگار است و ازنظرویژگی‌های روان‌سنجی روا و معتبرمی‌باشدوشایستگی‌های تدریس آنلاین معلمان به‌ویژه درانتخاب ابزارهای مناسب وارزیابی مناسب از یادگیری دانش‌آموزان نیازمندتقویت است. دربررسی ویژگی‌های جمعیت‌شناختی نیز جنس، سن و سطح تحصیلات معلمان تاثیر معنی‌داری بر شایستگی‌های تدریس آنلاین نداشت اما تاثیر تجربه تدریس و یادگیری آنلاین معنی‌دار بود. یافته‌های پژوهش حاضر می‌تواند در تدارک هدفمند برنامه‌های جذب و آماده‌سازی دانشجومعلمان مبتنی برموضوعات کنشگری تدریس آنلاین و طراحی برنامه‌های آموزشی جهت توانمندسازی معلمان دربرنامه‌های ضمن خدمت درحوزه شایستگی‌های تدریس آنلاین مورداستفاده قرارگیرد.

The aim of this study was to identify online teaching competencies and their relationship with teachers' demographic factors. For this purpose the mixed research method, a sequential exploratory design of instrument making type was used.The research was conducted in two parts:qualitative and quantitative.In the qualitative part of the research method, content analysis was used.The statistical population in qualitative part were all primary and secondary high school teachers in Tehran and theoretical and research resources in the field of online education and teacher’s professional competencies.In selecting the teachers' sample, using the targeted sampling method of the type of theoretical, primary and secondary high school teachers with online teaching and learning experience and resources related to online teaching were selected as samples.The sample size was determined based on the principle of theoretical saturation.In order to collect data, semi-structured interviews with teachers were used and to extract the factors, interview coding and theoretical and research resources and data alignment were used. In the next step, the online teaching competency questionnaire was designed using the extracted factors and based on the activity theory. In the quantitative part, the survey method was used.The statistical population included all primary and secondary high school teachers in Tehran in the academic year(1399-1400)from which 261 teachers were selected based on virtual snowball sampling method based on Krejcie and Morgan table.All sample members had online teaching and learning experience. In order to analyze the data, exploratory factor analysis and multiple regression analysis were used. Findings showed that the online teaching competency questionnaire based on activity theory is well compatible with exercises and class assignments and is reliable and valid in terms of psychometric properties.In the study of demographic characteristics gender age and level of education of teachers did not have a significant effect on online teaching competencies but the effect of online teaching and learning experience was significant.Findings of the present study can be used in purposeful procurement of student teacher recruitment and preparation programs based on active topics of online teaching and design of educational programs to empower teachers through in-service programs in the field of online teaching competencies.

همچنين ، پيش قدم شدن در قالب الگوي سازمان يافته ، دلسوزانه و تحليلي و رهبرانه ٢به عنوان شايستگيهاي تدريس آنلاين تعريف ميشود که شامل فراهم ساختن حضور يا مجاورت اجتماعي، طراحي و سازمان دهي برنامه ها، ارائه و زمان بندي، رسيدگي به مشکلات دانش آموزان ، ارزيابي و بهبود سيستم و مدل سازي بهترين شيوه هاي تدريس آنلاين است ( & Klein, Spector, Grabowski ٢٠٠٤ ,Teja؛ ٢٠٠٥ ,Savery). اگر چه پژوهش هاي متعددي بر اساس نظريه فعاليت ، به طراحي محيط هاي يادگيري سازنده (١٩٩٩ ,Rohrer-Murphy &Jonassen ) و يادگيري 1 Technological Pedagogical and Content Knowledge (TPACK) 2 Visible, Organized, Compassionate, Analytical, Leader-by example (VOCAL) مشارکتي الکترونيکي (٢٠١٠ ,Nussbaum &Zurita ) و تبيين فرايندهاي گفت وگوي ياددهي و يادگيري (٢٠١٢ ,Howe &Mercer ) پرداختند، با اين حال ، مطالعات اندکي نظريه فعاليت را براي تدوين چارچوب شايستگيهاي تدريس آنلاين به کار برده اند. يافته هاي پژوهشي بر مبناي نظريه فعاليت (٢٠١٩ ,Wang et al؛ ٢٠١٤ ,̀Sangra &oz-Carril lez-Sanmamed, MunGonza) ضرورت آموزش به معلمان را در آماده سازي براي تدريس آنلاين ، دستورالعمل ها و آموزش هاي تهيه برنامه درسي با اطلاعات اختصاصي براي کلاس آنلاين ، تهيه و تطبيق مطالب آموزشي و تنظيم ساعت هاي کلاس آنلاين ، استفاده از فناوريهاي آموزشي، شناخت ابزار و منابع مناسب آموزشي، نظريه هاي ياددهي و يادگيري آنلاين ، ايجاد فضا و فعاليت هايي براي ساخت هويت کلاس و استقرار هنجارهاي ارتباطي و حفظ تعامل دانش آموزان با هم و پرداختن به مسائل فراگيران و موانعي که بر سر راه يادگيري يادگيرندگان وجود دارد، چگونگي طراحي ارزيابي آنلاين که بتواند تفکر سطح بالاي دانش آموزان را بسنجد و نحوه راهنمايي دانش آموزان در مورد تکاليف و ملاکهاي نمره دهي مطرح کرده اند.