خلاصة:
هدف: در پژوهش حاضر سعی شده است حرفهایسازی مدیریت در بخش دولتی ایران با در نظرگرفتن اصل حفظ منافع عمومی نقد شود.
طرح/ روششناسی پژوهش/ رویکرد: پژوهش حاضر از نوع تحلیل تاریخی بوده و تلاش کرده است با تکیه بر شواهد تاریخی فرایند حرفهایسازی را در بخش دولتی ایران با در نظرگرفتن شرایط محیطی و الزامات ناشی از آن تحلیل و نقد کند.
یافتهها: نتایج تحلیل نشان میدهد که سه ائتلاف در خصوص مدیریت دولتی قابلطرح است: 1) طرفداران حرفهایسازی مدیریت دولتی؛ 2) طرفداران حرفهزدایی در مدیریت دولتی؛ و 3) طرفداران حرفهایسازی تعدیلشده. همچنین، یافتههای این تحلیل گویای آن است که با توجه به مراحل ششگانه حرفهایسازی مشاغل، حرفهایسازی مدیریت دولتی در ایران از دهه 1340 در ایران شروع شده است و اکنون مراحل تکاملی خود را بسیار کُند و آرام طی میکند.
ارزش/ اصالت پژوهش: تحلیل حرفهایسازی مدیریت در بخش دولتی ایران با رویکرد حفظ منافع عمومی صورت گرفته است. این تحلیل توانست با تجمیع نظرات موافق و مخالف در خصوص حرفهایسازی مدیریت دولتی، ضرورت حرفهایسازی تعدیلشده را مورد تاکید قرار دهد.
Purpose: In the present article, an attempt is made to critically study the professionalization of management in the Iranian public sector, taking into account the principle of public interests protection.
Methodology: Historical analysis method was adopted. Based on this approach, and relying on historical evidence, the process of professionalization in Iran's public sector was analyzed with regard to the environmental conditions and the requirements arising from it.
Findings: The results of literature analysis show that three types of coalition can be proposed regarding public management: a. proponents of professionalization of public management, b. proponents of de-professionalization of public management, c. proponents of modified professionalization of jobs. The findings also indicate that according to the six stages of professionalization of jobs, professionalization of public administration in Iran started in the 1960’s but has been going through its evolutionary stages at a slow pace.
Originality: The professionalization analysis of management in the public sector of Iran was studied through the public interest protection approach. By aggregating the pros and cons of management professionalism, this analysis has been able to emphasize the need for modified professionalization.
Keywords: Professionalization, De-Professionalization, Public Administration, Ethical Charter, Service Aspiration.
ملخص الجهاز:
همان طور که در شکل (۱) دیده میشود یک حرفه از شش ویژگی اصلی برخوردار است (2015 Sundar (۱) داشتن بدنه ای از دانش تخصصی (۲) داشتن نظام آموزش رسمی برای تربیت متخصصان (۳) وجود بدنه نمایندگی از افراد حرفه ای (۴) تدوین کدهای اخلاقی رفتار حرفه ای ها و نظارت بر رعایت آنها (۵ انگیزه خدمت در افراد حرفه ای و (۶) خود نظمی در میان حرفه ای ها (به تصویر صفحه رجوع شود) شکل ۱ ویژگیهای یک حرفه (2015 Sundar) به طور سنتی ملاکهای تمایز حرفه ای گری عبارت است از (۱) شغل حرفه ای دارای پایه فنی است که از دانش یا دکترین منظم مبتنی بر آموزش بلند مدت حاصل میشود؛ و (۲) شخص حرفه ای به آرمان خدمت و مجموعه ای از هنجارهای حرفه ای پایبند است ویلنسکی (۱۹۶۴: ۱۳۷)، یک شغل حرفه ای شده را به مفهوم افزایش تخصص و قابلیت انتقال مهارت، اشاعه استانداردهای عینی کار گسترش ترتیبات تصدی صدور مجوز یا گواهینامه و رشد مشاغل خدماتی می داند.
۲ مشاغل مورد مطالعه عبارت اند از حسابداری کشاورزی مهندسی عمران دندان پزشکی حقوق پزشکی کتابداری پرستاری بینایی سنجی داروسازی تدریس در مدرسه (معلمی) مددکاری اجتماعی دامپزشکی، مدیریت شهری برنامه ریزی شهری مدیریت بیمارستان تبلیغات و گرداندن مراسم خاکسپاری ۱۱۵۲ (به تصویر صفحه رجوع شود) ایجاد دوره های آموزشگاهی تبدیل شدن به شغل تمام وقت وضع قانون صدور مجوز شغلی (۵) شکل : فرایند حرفه ای سازی مدیریت وضع کدهای اخلاقی رسمی (۶) (۳) ایجاد رشته دانشگاهی ایجاد انجمن حرفه ای (۴) موانع حرفه ای سازی مدیریت دولتی مهم ترین موانع )Nolin, 2008; Toren, 1975; Wilensky, 1964( نتایج مطالعات حرفه ای سازی را این گونه بر می شمارند (شکل (۳) ۱ تهدید بوروکراسی علیه استقلال مدیر حرفه ای بوروکراسی حاد با حرفه ای گری در تعارض است.