خلاصة:
هدف اصلی این پژوهش، بررسی مبانی نظری روان شناختی، اجتماعی و فلسفی دیدگاه بندورا درباره خودکارآمدی است. برای دستیابی به این هدف از روش پژوهش تحلیلی- استنتاجی بهره گرفته شد. بنابراین، با تکیه بر مبانی روان شناختی به تحلیل مفهوم رابطه ضروری و متقابل، هشیاری، یادگیری و عاملیت انسانی پرداخته شد. همچنین، در تحلیل مبانی اجتماعی به چگونگی تاثیرپذیری بندورا از اندیشمندان مکتب کنش متقابل نمادین در علوم اجتماعی به عنوان زمینه جامعه شناختی اندیشه های بندورا اشاره شد. علاوه براین، مبانی فلسفی با نظر به تناسب و ارتباط منطقی خودکارآمدی با مکتب های فلسفی، ارزش و عمل اخلاقی مورد مطالعه قرار گرفت. در نتیجه تحلیل و نقد مبانی مورد اشاره، پیش فرض های هستی شناختی روان شناختی، اجتماعی و فلسفی انسان خودکارآمد استخراج شدند و ضمن تصریح عناصر خودکارآمدی و مشخص کردن خاستگاه های عاملیت و خودکارآمدی، خصیصه های فرد خودکارآمد و راهکارهای تربیت او استنباط به تصویر کشیده شد
ملخص الجهاز:
بررسي مباني نظري ايده خودکارآمدي به عنوان هدفي تربيتي مادح دست مرد١، دکتر مسعود صفايي مقدم ٢، دکتر محمد جعفر پاک سرشت ٣، دکتر منيجه شهني ييلاق 3 تاريخ دريافت : ٩١/٧/٣٠ تاريخ پذيرش: ٩١/١٢/٧ چکيده هدف اصلي اين پژوهش ، بررسي مباني نظري روان شناختي ، اجتماعي و فلسفي ديدگاه بندورا درباره خودکارآمدي است .
اين مبحث در آراء بندورا در نهايت به انديشه عامليت انسان منتهي مي شود کـه در آن فرد با رويکردي مثبت نسبت به توانايي هاي خود بـا عناصـر شـناختي - رفتـاري قصـدمندي (حيثيـت التفاتي )، پيش انديشي ، خود واکنش سازي و خودتأملي ، هشياري را در عمـل بـه عنـوان هسـته کارآمـدي خود به منصه ظهور مي رساند.
از آنجا که موضوع مورد بررسي ما خودکارآمدي است و ايده «خود» بر اساس نظر بندورا در يک فرايند پوياي تعاملي با نقش فاعلي انسان و تأثيرپـذيري و تأثيرگـذارياش بـر محيط و خروجـي عمـل خـود «رفتـار» شـکل مـي گيـرد، اکثـر نظريـه هـاي خـرد بـه عنـوان مبنـاي نظـري خودکارآمدي مورد بررسي قرار مي يرند.
بندورا نيز با تأکيد بر کنش متقابل بـه عنـوان مبناي جامعه شناختي خودکارآمدي تحت تأثير اين نحله فکري بوده است (بندورا، ١٩٧٧).
هستي شناسي اجتماعي يکي از مهم ترين موضوعهاي مربوط به خودکارآمدي و مباحثي از اين دسـت کـه مسـتقيم و غيـر مستقيم با هدف و عمل تعليم و تربيت ارتبـاط پيـدا مـي کنـد، شناسـايي پـيش فـرضهـاي انسـان شـناختي اجتماعي است .
مبناي خودکارآمدي مورد نظر بندورا عامليتي است که اساسا به توانايي هاي فرد متکي اسـت و بـه همين دليل منجر به خود- مديريتي زندگي مي شود.