Abstract:
مشارکت بدون شک عامل اساسی در فرایند فعالیتهای پایدار اقتصادی است. اما تمرکز قدرت نزد دولت درطول تاریخ ایران سبب گردید تا تشکیل نهادهای مردمی با چالش روبرو شود. در این تحقیق تشکلهای مشارکتی موجود در روستاها همراه با زمینه های کارکردی آنها از نظر کارایی و رفع نیازهای ساکنان، از دیدگاه مردم مورد بررسی قرار گرفته و شاخص های محدود و تسهیل کننده سیاسی و مدیریتی مشارکت از دیدگاه صاحب نظران و متولیان توسعه روستایی بررسی و تاثیر آنها بر میزان مشارکت سنجش شده است. روش تحقیق در این پژوهش از نظر هدف کاربردی و به لحاظ روش بر پایه ی روش توصیفی و تحلیلی استوار بوده و روش جمع آوری اطلاعات، با استفاده از پرسشنامه حجم نمونه تحقیق یعنی 16 نفر از کارشناسان متولی توسعه روستایی و 22 نفر از کارشناسان علمی طراحی شده است. نتایج نشان می دهد رضایتمندی از نهادها و تشکلهای مردمی، شورای اسلامی، دهیاریها، شوراهای حل اختلاف و شرکت تعاونی به ترتیب 3/2، 1/2 ، 5/3 و 1/2 از 5 بر اساس طیف لیکرت است. میزان جلب مشارکت مردم توسط سازمانهای دولتی نیز با میانگین 6/2 کمتر از حد متوسط است. یافته های تحلیلی تحقیق نیز بیانگر این است که همبستگی معنی داری با ضریب 255/0 بین ضعف رضایت مردم از عملکرد نهادها و کاهش میزان مشارکت آنها با نهادهای موجود در روستاها وجود دارد. هم چنین همبستگی معناداری با ضریب 973/0- بین میزان دخالت دولت در امور نهادهای مردمی با میزان موفقیت سازمانهای دولتی در جلب مشارکت مردم در قالب نهادها وجود دارد.
Machine summary:
یافته های تحلیلی تحقیق نیز بیانگر این است که همبستگی معنی داری با ضریب ٠/٢٥٥ بین ضعف رضایت مردم از عملکرد نهادها و کاهش میزان مشارکت آنها با نهادهای موجود در روستاها وجود دارد.
(به تصویر صفحه مراجعه شود) شکل (٣) نقشه میزان رضایتمندی از عملکرد نهادها یافته های تحقیق بررسی نقش عوامل ساختاری در میزان مشارکت از دیدگاه کارشناسان محلی توسعه روستایی - ضعف عملکرد نهادهای مدنی و تشکلهای مشارکتی می تواند ناشی از خلا قانونی ، ضریب دخالت دولت در مدیریت نهادهای مردمی ، فقدان آگاهی اجتماعی و...
جدول (١) میزان موفقیت در جلب مشارکت مردم توسط سازمانهای توسعه روستایی (به تصویر صفحه مراجعه شود) مأخذ: یافته های پژوهش ، ١٣٩٠ وضعیت عوامل ساختاری مشارکت مانند نفوذ دولت به بدنه تشکلها و سپردن زمام امور به دست هواداران ، دخالت نهادهای انقلابی در تشکلها، استفاده ابزاری از نهادها در امورات گوناگون ، نشان می دهد که میانگین عوامل باز دارنده در آنها ٣/١٧ می باشد.
جدول (٢): مقایسه ی میزان دخالت دولت در نهادهای مردمی از دیدگاه کارشناسان محلی (به تصویر صفحه مراجعه شود) برای بررسی رابطه بین میزان دخالت دولت در امور نهادهای مردمی با میزان موفقیت سازمانهای دولتی در جلب مشارکت مردم در قالب نهادها از آزمون همبستگی استفاده شد که نتایج آن در جدول زیر آمده است .