Abstract:
این نوشتار در نگاهی کلی به مسئلۀ وحدت و از همگسیختگی جوامع با توجه به آیات قرآن کریم پرداخته و در پی اثبات این مطلب است که قرآن به مسائل اجتماع، به خصوص اتحاد و انسجام جوامع مسلمان، بیش از مسائل فردی اهتمام داشته است و به دلیل بهرمندی مادی و معنوی مسلمانان از چنین اجتماعی آنان را به تشکیل آن فرا میخواند. در این مقاله سه موضوع موانع، راهکارها و دستاوردهای وحدت بررسی شده است.
Machine summary:
بنابراین ضرورت دارد جایگاه مسلمانان در جهان امروز به آنها شناسانده شود و قرآن کریم، کتاب مقدس و مشترک همۀ مسلمانان، اصل و مبنای چگونگی رسیدن به هدف قرار گیرد و به دستورات آن از جمله تشکیل امت یکپارچۀ اسلامی جامۀ عمل پوشانده شود و بعد از پیمان بستن و گام برداشتن در مسیر وحدت، با اخلالگران و حرمتشکنان برخورد قاطع صورت گیرد تا امتی یک سو و یک جهت تحقق پیدا کرده و مسلمانان به جایگاه شایسته خود دست پیدا کنند.
2 ـ بیعدالتی و تبعیض میان قومیتها و فرقههای مذهبی در جامعه: یکی از دلایل ایجاد حکومت اسلامی برپایی قسط و عدالت است، بنابراین حاکمان و کارگزاران دینی باید به این مسئله اهتمام ورزند و آن را در تمام ابعاد حکومت خویش اجرا کنند؛ چنانکه در قرآن کریم یکی از اهداف ارسال رسل برپایی عدالت ذکر شده است؛ «لَقَدْ أَرْسَلْنَا رُسُلَنَا بِالْبَینَاتِ وَأَنْزَلْنَا مَعَهُمُ الْکتَابَ وَالْمِیزَانَ لِیقُومَ النَّاسُ بِالْقِسْطِ»(حدید/25).
در آیات قرآن کریم، از خواستهها و آمال اهل کتاب رویگردانی مؤمنین از ایمان خود به سبب بغی و حسد دانسته شده است«وَدَّ کثِیرٌ مِنْ أَهْلِ الْکتَابِ لَوْ یرُدُّونَکمْ مِنْ بَعْدِ إِیمَانِکمْ کفَّارًا حَسَدًا مِنْ عِنْدِ أَنْفُسِهِمْ مِنْ بَعْدِ مَا تَبَینَ لَهُمُ الْحَقُّ» (بقره/109) که به طور قطع این خواسته با تلاشها و برنامهریزیهایی همراه است و از جمله اقدامات و نقشههای آنها ایجاد تفرقه و اختلاف انداختن میان مسلمانان است که در دو آیۀ «وَلَا تَکونُوا کالَّذِینَ تَفَرَّقُوا وَاخْتَلَفُوا مِنْ بَعْدِ مَا جَاءَهُمُ الْبَینَاتُ وَأُولَئک لَهُمْ عَذَابٌ عَظِیمٌ» (آلعمران/105) «کانَ النَّاسُ أُمَّةً وَاحِدَةً فَبَعَثَ اللَّهُ النَّبِیینَ مُبَشِّرِینَ وَمُنْذِرِینَ وَأَنْزَلَ مَعَهُمُ الْکتَابَ بِالْحَقِّ لِیحْکمَ بَینَ النَّاسِ فِیمَا اخْتَلَفُوا فِیهِ وَمَا اخْتَلَفَ فِیهِ إِلَّا الَّذِینَ أُوتُوهُ مِنْ بَعْدِ مَا جَاءَتْهُمُ الْبَینَاتُ بَغْیا بَینَهُمْ» (بقره/ 213) آشکار است.