Abstract:
در مورد کار کرد رسانه ها، دو نظر متفاوت وجود دارد. بعضیها مانند: هایبرت، نظر مثبت به رسانه ها داشته و معتقد است که ، وسایل ارتباط جمعی نقش بسـیار مهمـی در ارائه و شکل دادن به عقاید و همچنین آشنا ساختن ما با دنیایی که امکان آن را بـه نـوع دیگری نداریم ، ایفا می کند. در مقابل ، کسانی نیز معتقدند که صـنایع فرهنگـی موجـب بردگی انسان شده و زمینه ای میگردد تا انسان کاملا در اختیار رسانه هـا قـرار گیـرد و هیچ گونه اختیار و اراده از خود نداشته باشد. با توجه به این دو دیدگاه مختلف در مورد رسانه ها، تحقیق پیش رو که از تحقیقات کیفی و کتابخانه ای به حساب میآید با این سوال آغاز شده که رسانه ها و تکثـر آن در افغانستان چه تاثیری بر آینده ی فرهنگ این کشور دارد؟ برای پاسخ به این پرسش ، ابتدا کارکرد مثبت و منفی رسانه ها با توجه بـه محـیط و شرایط افغانستان بررسی شد و این نتیجه به دست آمد که کار کرد منفی رسانه ها، بیشتر از کار کردهای مثبت آن میباشد؛ زیرا رسانه های افغانستان، رسانه های کاملا وابسته است که از نظر مالی، توسط کشورهای بیگانه تامین میشوند، وقتی سازمانها، نهادهای سیاسی، اقتصادی، آموزشی و ارتباطی یک کشور متکی به غیـر باشـد تـلاشمـی کنـد منـافع و آرمان های کشور مورد نظر خود را که از جهت مالی آنها را تامین میکند بر آورده نماید. به همین جهت است که رسانه ها در افغانستان به تـرویج فرهنـگ ابتـذال، اسـراف، تجمل ، خشونت ، فحشاء و شکستن هنجارها مشغول است ؛ کـه مـیخواهنـد از طریـق /پخش فیلم های غربی، ترکیه ای، هندی و عربی، عقاید، باورها، ارزشها و انگیـزههـا را تغییر دهند؛ زیرا تغییر در عناصر تشکیل دهنده ی فرهنگ موجب تغییر در سایر اجزای فرهنگ یعنی زبان، خط ، هنر و برخی آداب و رسوم نیز میشود. با ایجاد تغییر در باورها، ارزش ها و انگیزههـا، زمینـه را بـرای از خـود بیگـانگی و بردگی فراهم مینمایند تا بتوانند محصولات فرهنگـی خـود را راحـت تـر بـه فـروش برسانند و بر مردم سلطه یابند.
Machine summary:
با توجه به اين دو ديدگاه مختلف در مورد رسانه ها، تحقيق پيش رو که از تحقيقات کيفي و کتابخانه اي به حساب ميآيد با اين سؤال آغاز شده که رسانه ها و تکثـر آن در افغانستان چه تأثيري بر آينده ي فرهنگ اين کشور دارد؟ براي پاسخ به اين پرسش ، ابتدا کارکرد مثبت و منفي رسانه ها با توجه بـه محـيط و شرايط افغانستان بررسي شد و اين نتيجه به دست آمد که کار کرد منفي رسانه ها، بيشتر از کار کردهاي مثبت آن ميباشد؛ زيرا رسانه هاي افغانستان، رسانه هاي کاملا وابسته است که از نظر مالي، توسط کشورهاي بيگانه تأمين ميشوند، وقتي سازمانها، نهادهاي سياسي، اقتصادي، آموزشي و ارتباطي يک کشور متکي به غيـر باشـد تـلاشمـي کنـد منـافع و آرمان هاي کشور مورد نظر خود را که از جهت مالي آنها را تأمين ميکند بر آورده نمايد.
از آنجايي که رسانه هاي افغانستان نقش بنگاه تبليغاتي بـراي کالاهـاي بيگانگـان را بازي ميکنند و در ترويج فرهنگ هاي خارجي در کشور ميکوشند اين پرسـش مطـرح مي شود که «آيا تکثر رسانه ها با محتواي خارجي بر آينـدهي فرهنـگ افغانسـتان تـأثير خواهد داشت ؟ در صورت تأثيرگذاري رسانه ها بر آينده فرهنگ افغانستان، ميزان تـأثير آن چقدر است ؟ و چه حوزه هايي را در بر ميگيرد؟ مفاهيم و کليات قبل از بيان چار چوب نظري بحث لازم است واژگان کـابردي بحـث را تعريـف و توضيح دهيم سپس به مباحث اصلي اشاره نماييم .