Abstract:
هوش سازمانی از چالش های اساسی سازمان های نوآور امروز است که به کارگیری آن در دانشگاه های دولتی کشور نیز امری ضروری به نظر می رسد. به همین دلیل دستیابی به مدلی علت و معلولی، که ابعاد و مولفه های مختلف هوش سازمانی دانشگاه-های دولتی ایران را تبیین کند، در این پژوهش مورد توجه قرار گرفت. ازاین رو، با بررسی ادبیات موضوع، ابعاد و مولفه های هوش سازمانی استخراج شد و با استفاده از نظرات خبرگان دانشگاهی، ابعاد و مولفه های آن در دانشگاه های دولتی ایران احصا و مدلی مفهومی تدوین گردید. سپس با استفاده از روش دیماتل روابط بین ابعاد و مولفه های این مدل مشخص و شبکه روابط به صورتی یکپارچه صورت بندی و مدلی تحلیلی طراحی شد که بیانگر شدت اثر ابعاد و مولفه ها بر هم می باشد. یافته های پژوهش نشان می دهند هوش سازمانی دانشگاه های دولتی ایران، شامل هشت بعد است که هریک از این ابعاد، خود دارای چند مولفه (جمعا 36 مولفه) می باشند. این ابعاد عبارتند از: ساختاری، فرهنگی، راهبردی، ارتباطی، اطلاعاتی، فرآیندی، رفتاری و محیطی. ابعاد محیطی، ساختاری، اطلاعاتی، فرهنگی و راهبردی، گروه علت ها (اثرگذارها) و ابعاد ارتباطی، فرآیندی و رفتاری، گروه معلول ها (اثرپذیرها) را تشکیل می دهند. روابط میان مولفه های هریک از این ابعاد نیز به نوبه خود بررسی و مدل های علت و معلولی آنها طراحی شد. با توجه به 36 مولفه مدل، پرسشنامه ای طراحی گردید که برای اندازه گیری نیم رخ هوش سازمانی دانشگاه های دولتی کشور قابل استفاده می باشد.
The primary objective of this research is to evolve “a model for Organizational Intelligence in Iranian Universities”. Based on the literature review، the dimensions and components of organizational intelligence in public universities were identified using expert panel opinions and DELPHI technique. A novel model for organizational intelligence in Iranian universities is investigated by using DEMATEL methodology. The proposed model consists of eight dimensions: structural، cultural، strategic، communicational، informational، functional، behavioral، and environmental dimensions. Each one of these dimensions in turn consists of its own components. The results showed that the “Structural”، “Cultural”، “Strategic”، “Informational” and “Environmental” dimensions are the cause dimensions while the “Behavioral” and “Communicational” dimensions are the effect dimensions. Hierarchical levels of these dimensions are also determined.
Machine summary:
Based on the literature review, the dimensions and components of organizational intelligence in public universities were identified using expert panel opinions and DELPHI technique.
Key words: Organizational intelligence, Public universities, DEMATEL methodology, DELPHI technique, Cause and effect relation مقدمه در محیط کسب و کارهای دوران معاصر، آموزش و به خصوص آموزش در سطوح عالی و تخصصی تحت تأثیر تحولات متعددی قرار گرفته است .
مدل سازی هوش سازمانی در دانشگاه های دولتی ایران و دستیابی به ابزاری برای اندازه گیری ، تحلیل و درک آن در شکل بومی شده ، دارای این پتانسیل است که این سازمان ها را بازسازی کرده و می تواند به آنها توان دستیابی به شایستگی های محوری ، نوآوری و ابداع را بدهد؛ به گونه ای که در زنجیره تأمین آموزش های عالی ، بهبود عملکرد را هم به همراه داشته باشند.
بر اساس این تعریف ، افراد به دلیل توانایی درک ایده های پیچیده ، تطابق مؤثر با محیط ، یادگیری از تجربیات گذشته ، مشارکت در شکل های مختلف استدلال و فائق آمدن بر موانع از طریق تفکر، با یکدیگر تفاوت دارند و تعریف دوم ، حاصل پژوهش ٥٢ پژوهشگر در عرصه هوش است و بر مبنای این تعریف ، هوش یک توانایی ذهنی عمومی در میان دیگر عوامل در نظر گرفته می شود که توانایی استدلال کردن ، برنامه ریزی ، حل مسائل ، تفکر انتزاعی ، درک ایده های پیچیده ، آموختن سریع و آموختن از تجربیات پیشین را نیز شامل می گردد .
Organizational intelligence indices review, Psychological Methods and Models Journal, 1(1).
(
, 
, 
)
