Abstract:
در الگوی پیشرفت غربی، دانشی که با افزایش قدرت و ثروت همراه است و از رهگذر
تسلط بر طبیعت کسب م یشود، اهمیت فراوان دارد. چنین دانشی موجب خوشبختی
انسان و جامعه است و بهترین گونه رفاه را برای او ب هوجود م یآورد. بر این اساس،
الگوی پیشرفت بومی مطرح نیست و جهان فرهنگی کشورها و ملت ها اهمیت چندانی
ندارد. شریعتی از الگوی پیشرفت غربی انتقاد م یکند. او م یکوشد باتوجه به لایه های
معرفتی و فرهنگی در جامعه ایران و برای حل مسائل و تامین نیازهای آن، الگوی
پیشرفت جدیدی بنیان گذارد. در این راستا، راه برون رفت از محدودی تهای موجود در
الگوی پیشرفت غرب را انکار فن و عقل ابزاری نمی داند؛ بلکه را هحل را در تدوین
الگوی پیشرفت جدیدی م یداند که علاو هبر خرد ابزاری، سایر ابعاد عقل را که اسلام
بر آ نها مهر تایید زده است، به رسمیت بشناسد. در این الگو، همچنین توجه به تاریخ و
« امت » ، فرهنگ هر جامعه مبنا قرار م یگیرد. الگوی اسلامی شریعتی، برای پیشرفت
و « کتاب » . نام دارد که کاملا عینی و دست یافتنی و نیز راهکار نجات بخش بشر است
سه رمز پیشرفت در اسلام است. علاوه بر این، از نگاه او، پیشرفت « آهن » و « ترازو »
به معنای خوداندیشی و بازگشت مستمر به خویشتن مذهبی و ملی و ب هکارگیری همه
وجوه عقلانیت است.
Machine summary:
"در الگوی توسعۀ غربی ، توجه نکردن به معنویت و کرامت انسانی و سرسپردگی انسان دربرابر تکنولوژی و ماشین به خوبی مشهود است ؛ درحالی که ازنظر شریعتی ، در اسلام ، گونه ای هم گرایی و همسویی بین معنویت و پیشرفت مادی وجود دارد و باعث می شود فعالیت های اقتصادی و توسعه ، جهت و هدفی معقول پیدا کند.
بر همین اساس ، شریعتی ضرورت الگوی پیشرفت درون زا را با تمثیلی زیبا بیان می کند: «برای پیشبرد جامعه های عقب مانده ، دو راه بیشتر نیست : یکی راهی که در این قرن رفته ایم و آن ، تقلید و ترجمه ، وارد کردن کالاهای مادی و معنوی غرب و نابود کردن کالاهای مشابه بومی است ؛ متأسفانه نتیجه معکوس بوده است و از این راه ، به تجدد رسیده ایم ؛ اما به تمدن ، نه تنها نزدیک تر که دورتر شده ایم .
براساس مطالب ذکرشده ، می توان الگوی پیشرفت اسلامی ایرانی شریعتی را به شکل زیر بیان کرد: / جامعۀ متمدن ↑ روح جمعی و انسجام * عدالت و قدرت و علم و زبان ملی و پالایش فرهنگ و بازگشت به خویشتن نتیجه گیری شریعتی ، پیشرفت غربی را نه تنها ناتمام می داند، بلکه معتقد است برای دستیابی به پیشرفت باید براساس مشخصات فرهنگی و تمدنی خود عمل کنیم ."