Abstract:
رفتار شهروندی سازمانی بـه دنبـال شناسـایی ، اداره و ارزیـابی رفتارهـای فرانقشی کارکنانی است که در سـازمان فعالیت می کنند و در اثر این گونه رفتارهـا اثربخشی سازمان ارتقاءمی یابد. جو سازمانی بعنوان ادراکات فرد از سـازمانی اسـت که در آن کارمی کند و احساسی که فرد نسبت به سازمانش دارد و مشخص کننده فضایی است که به سازمان حکمرانی می شود و عملکرد افـراد را تحـت تـاثیر قـرار می دهد. هدف از تحقیق حاضر بررسی رابطه رفتـار شـهروندی سـازمانی جو سازمانی است . بر این اساس کلیه کارکنان و مدیران حوزه ستادی وزارت علوم ، تحقیقات و فناوری جامعه آماری ایـن تحقیـق را تـشکیل داده انـد. از نظـر هـدف ، تحقیق از نوع بنیادی است و یک تحقیق توصیفی همبستگی از نوع تحلیل ماتریس همبســتگی یا کواریانس است . برای جمع آوری داده هـا از پایگـاه هـای اطلاعـاتی نظیر اینترنت ، کتابخانه ها، مرکـز ثبـت اسـناد علمـی (irandoc) و هـم بـه روش میدانی با استفاده از ابزار پرســـشنامه مبتنـی بـر ١٠ متغیـر در مقیــــاس پـنج نمره ای لیکرت استفاده شده اسـت . روش نمونـه گیـری تـصادفی طبقـه ای اسـت و اطلاعـــات و داده های جمع آوری شــــده بـا اسـتفاده از نـرم افزارهـای لیزرل ، از طریق معادلات ساختاری (اس .ای .ام ) تحلیل شده اند. نتایج حاصل نـشان داده است که رفتار شهروندی سازمانی با جو سـازمانی ارتبـاط مثبـت و معنـاداری دارد و مدل مورد استفاده می تواند رفتار شهروندی را در وزارت علـوم ، تحقیقـات و فناوری اندازه گیری کند. مدل انتخاب شده برای جـو سـازمانی نیـزمـی توانـد جـو سازمانی را در وزارت مورد نظراندازه گیری کند.
Machine summary:
"در این تحقیق دسته بندی مدل ارگان که شامل ابعاد وظیفه شناسی ، نوع دوستی ، ادب و مهربانی ، خوشخویی و جوانمردی است برای اندازه گیری رفتار شهروندی سازمانی در وزارت علوم ، تحقیقات و فناوری استفاده شده است .
براساس نظریه مارکوزی و زین آداب اجتماعی (خوشخویی )، وجدان کاری (وظیفه شناسی )، نوع دوستی ، جوانمردی ، نزاکت (ادب و مهربانی ) به عنوان شاخص های رفتار شهروندی سازمانی شناسایی شده اندکه با توجه به این نظریه و تایید فرضیه ٢ تحقیق دسته بندی ارگان نیز برای اندازه گیری شاخص های رفتار شهروندی سازمانی صحیح است .
از نظر محقق شاخص های ساسمون و دیپ با درنظر گرفتن هدف ، نقش ها، پاداش های سازمانی ، رویه ها و ضوابط قانونی سازمان و ارتباطات ، مفهوم گسترده ای از محیط یا جو یک سازمان را نشان می دهند که نتیجه تحقیق نشان داده است که این متغیرها، متغیرهای صحیحی برای اندازه گیری جو سازمانی وزارت علوم هستند.
براساس یافته های تحقیق ، اثربخشی ارتباطات کمترین تاثیر را در جو سازمانی وزارت علوم ، تحقیقات و فناوری داشته است که با یافته های طالب پور (١٣٨٠) متناقض است زیرا در تحقیق ایشان حوزه مدیریت دانشکده های تربیت بدنی وضعیت بهتری در این بعد داشته اند چون اعضای هیات علمی و کارمندان دو قشر بسیار موثر در ایجاد جو سازمانی دانشکده ها هستند، بنابراین افزایش اثربخشـــی ارتباطات در بین این دو قشر می تواند نقش مهمی در مساعد کردن جو سازمانی دانشکده ها ایفا کند."