Abstract:
با توجه به رابطة متقابل فرهنگ و زبان و درنظرگرفتن این حقیقت که زبان تجلـی گـاه فرهنـگ مردم یک جامعه است ، با فرهنگ کاوی زبان می توان از نظام فکـری و فرهنگـی جامعـه آگـاه شـد؛ براین اساس، در پژوهش حاضر در صدد هستیم تا به بررسی موشکافانة کنش گفتـار نفـرین در دو زبان فارسی و انگلیسی بپردازیم . برای دست یافتن به این هدف، ٢٠٠ ف یلم (١٠٠ ف یلم انگلیـسی و ١٠٠ فیلم فارسی ) مطالعه شدند و گفتمان های حاوی نفرین یادداشت گردیدند و موردکـاوش قـرار گرفتند. پس از جمع آوری دادهها، آنها را با استفاده از مدل هایمز (١٩٦٧)، بررسـی کـردیم . یافتـه - های این پژوهش نشاندهندة استفادة فراوان از نفرین به هنگام عصبانیت در فرهنـگ ایرانـی اسـت . همچنین ، براساس نتایج به دست آمده، به نظر می رسد که انگلیسی زبانان در موقعیت های مـشابه ، بـه - جای نفرین از فحش و ناسزا استفاده می کنند. افزون بر ین ، نتایج به دست آمده نشان داد که خـانم هـا بیشتر از آقایان از کنش گفتار نفرین استفاده می کنند. درپایان، انگیـزههـای افـراد از نفـرین کـردن بررسی شد و به ١٠ گروه تقسیم گردید.
Machine summary:
"در دین اسلام و روایات متعددی از بزرگان دین ، نفرین کردن مذمت شده است و مـسلمانان بسیار از این عمل نهی شدهاند؛ به گونه ای که رسول خدا (ص ) فرموده اند: هرگاه لعنت از دهـان لعنت کننده خارج شود، نگاه می کند؛ اگر راهی به سوی آن چیـزی کـه متوجـه آن شـده اسـت ، یافت ، به طرفش می رود و گرنه به طرف کسی که از دهـانش خـارج شـده اسـت ، برمـی گـردد (علی بن حسام، ١٤٠٩)؛ درنتیجه ، به نظر می رسد که بررسی ای ن کـنش گفتـار مـی توانـد گـامی درجهت نشاندادن یکی از جنبه های فرهنگ ایران باشد.
همانطورکه پیش تر ذکر شد، در اسلام، نفرین کردن نکوهیده و ناپسند شـمرده شـده اسـت و طبـق آیات قرآنی (سوره های بقره آیة ٨٩؛ اعراف آیة ٤٤؛ مومن آیـة ٥٢) و بـه گفتـة نراقـی (١٣٧٧)، نفـرین - کردن تنها به ظالمان و کافران، جایز می باشد و برغیر این هـا حـرام اسـت و براسـاس حـدس و گمـان نمی توان کسی را کافر یا ظالم دانست و او را نفرین کرد؛ درنتیجه ، نتایج این پژوهش کـه مبـین فزونـی به کاربستن نفرین در فرهنگ فارسی است ، مغایر با اعتقادات مذهبی ما می باشد؛ بنـابراین ، هـم راسـتا بـا تحقیقات پیش قدم و نوروز کرمانشاهی (درنوبت چاپ) و علیجانی (١٣٨٥)، شاید بتوان بـه ایـن نکتـه اشاره کرد که استفاده از کنش گفتار نفرین ، بازتابی از کم رنگ شدن اعتقادات مردم ایران است ."