Abstract:
آیین های شادیآفرینی که در فصل بهار و همزمان با نوزایی طبیعت برگـزار میشوند، فراواناند. «نوروز» و «سیزدهبه در» مهم تـرین ایـن جشـن هاسـت امـا گرامیداشت طبیعـت و شـادمانی گـردهم آمـدن خـانواد هـا، محـور برگـزاری آیین های شادمانه دیگری همچـون «ورف چـال»، «جشـن گـل سـرخ»، «پنجـه پیتک »، «حکومت زنان»، «جشن عروسان» و سایر جشن هاسـت . ایـن آیـین هـا، نشاندهنده فرصت های شادی در فرهنـگ مـردم اسـت کـه موجـب گسـترش روابط و تعامل های اجتماعی و کـاهش ناهنجـاریهـای اجتمـاعی مـیشـوند. معرفی این جشن ها و نیز مناسب سازی و امروزی کردن آنها میتواند در ایجـاد فرصت های شادی و نشاط در جامعه تأثیرگذار باشد. آیین های معرفی شده در این مقاله همچنین میتواند دستمایه مناسبی بـرای سـاخت برنامـه هـای مسـتند رادیویی و تلویزیونی در اشـکال مختلـف ماننـد آرشـیوی، بازسـازی محـض ، گزارشی و... فیلم های داستانی و سینمایی، نمایش های رادیویی، نماهنگ و تیزر و برنامه های ترکیبی قرار گیرد.
Machine summary:
"» (میزانالحکمه ، حدیث ٨٤٥١) با این رویکرد، اجرای آیین های شادیآفرین و متناسب با فرهنـگ عمـومی مردم ایران که با وحدت همگانی و مشارکت جمعی همراه است ، مـیتوانـد در ایجاد فضای شادی و نشاط و رضایت افراد از زندگی تأثیرگـذار باشـد و البتـه باید توجه داشت که عناصر و اجزای هر یک از این آیین ها، گناه و معصیتی در پی نداشته باشد و نیز خارج از مسیر اعتدال و میانه روی نباشد.
1 این آیین ها با درونمایه هـای مختلف خانوادهها را یا در کنار هم گرد میآورند یا با تفکیک زنان و مـردان و ایجاد حریم مکانی، فرصت شادمانی و ابراز هیجانات شعفناک درونی را بـویژه از این رو با اغماض از جشن نوروز و سیزدهبه در و نگاهی گذرا به دو جشن «گل غلتان» و «جشـن عروسان»که در شمارههای پیشین «فصلنامه فرهنگ مردم ایران» بـه آنهـا پرداختـه شـده، در ایـن مقالـه جشن های دیگر معرفی میشوند.
جشن پنجه پیتک با گشت وگذار در منطقه همراه بود؛ به این ترتیب کـه در روز پنجه پیتک (بیست و پنجم فروردین ) همه اعضای خانواده لباس نو بر تـن میکردند و باروبنه برمیداشتند و به سمت دشت و کوهسـار راه مـیافتادنـد و ناهار خود را، در دامن طبیعت میخوردند.
کیفیت برگزاری آیین ورفچال در بخش مردان به این ترتیب بود که پیران و ریش سفیدان منطقه پس از مشورت با یکدیگر و با توجه به وضعیت آب و هوا، میزان بارندگی زمستان و آفتاب و گرما و سرمای بهـار، تاریخ مراسم را به اهالی روستا اعلام میکردنـد کـه معمـولا یکـی از روزهـای جمعه ماه اردیبهشت بود."