Abstract:
امواج گرمایی از تظاهرات اصلی تغییر آب وهوای جهان معاصرند که بهه لحها فراوانهی وقهو و صهدمات
جانی و مالی ناشی از این پدیده، اهمیت زیادی دارند. هدف این پژوهش، شناسایی، طبقه بندی و تحلیل
همدیدی امواج گرمایی است که در منطقه شمال غهرب ایهران بهه وقهو مه ی پیوندنهد . در ایهن مطالعهه
سامانه های همدیدی موثر در وقو امواج گرمایی بررسی شدهاند. از شاخص گرمایی معرفی شهده توسه
مرکز ملی دادههای آب وهوایی ایالات متحده ( NCDC ) استفاده شد. بدین منظور ابتدا آمهار بلندمهدت
23 ساله دمای حداکثر روزانه و رطوبت نسبی روزانه برای پنج ماه گرم سال )اردیبهشت تا شهریور( برای
ایستگاههای همدیدی شمال غرب ایران و ویژگیهای آماری و همدیدی امواج گرمایی بهه وقهو پیوسهته
بررسی شد. امواج گرمایی مناطق مورد مطالعه براساس شاخص گرمایی مهذکور در پهنج سهط شهدت ،
طبقه بندی و شناسایی شد. نتایج تحلیل نقشههای همدید نشان داد که الگوهای غالب در منهاطق مهورد
مطالعه در زمان وقو امواج گرمایی پرفشار جنب حاره ای، کم فشار عربستان و پاکستان اند. نقشههای شار
رطوبتی نیز نشان دادند که حرکت واچرخندی روی دریای خزر و نیز حرکت چرخندی دریای مدیترانه،
بیشترین تاثیر را در شار رطوبتی به منطقه شمالغرب ایران در زمان وقهو امهواج گرمهایی داشهته انهد .
رطوبت در زمان وقو امواج گرمایی روی منطقه شمالغرب وجود داشت کهه سهبب تشهدید مخهاطرات
امواج گرمایی به لحا مخاطرات انسانی شده است.
Machine summary:
بدین منظور ابتدا آمـار بلندمـدت ٢٣سالۀ دمای حداکثر روزانه و رطوبت نسبی روزانه برای پنج ماه گرم سال (اردیبهشت تا شهریور) برای ایستگاه های همدیدی شمال غرب ایران و ویژگیهای آماری و همدیدی امواج گرمایی بـه وقـوع پیوسـته بررسی شد.
داده های سطح زمین شامل دمای حداکثر روزانه و میانگین رطوبت نسبی است کـه بـرای پـنج ماه گرم سال (اردیبهشت تا شهریور) ایستگاه های همدیدی هواشناسی در منطقۀ شـمال غـرب ایران برای ٢٣ سال آماری (١٣٩٢-١٣٧٠) از سازمان هواشناسی کشور اخذ شد.
براساس نتایج محاسبات شـاخص گرمـایی و طبقـه بنـدی سـطح شـدت خطرهـای انسـانی براساس جدول ١، سه سطح مربوط به طبقه بندی امواج گرمایی بسیار شدید، شـدید و متوسـط به دلیل تأثیر زیاد بر مخاطرات انسانی، برای ایستگاه های منتخب منطقۀ تحقیق بعـد از بررسـی فراوانی وقوع آنها با استفاده از نقشه های همدیدی مطالعه شد.
موقعیت مناطق و ایستگاه های مورد مطالعه در شمال غرب ایران بحث جدول ٣ فراوانی وقوع امواج گرمایی ایستگاه ها را در سه سطح بسیار شـدید، شـدید و متوسـط نشان میدهد و شکل ٢ نیز هیستوگرام جدول ٣ است .
ارتباط بین وقـوع امـواج گرمـایی منطقـۀ شمال غرب ایران با وضعیت همدید جو نشان داد که الگوی غالب در هـر دو خوشـه از روزهـای نمایندة امواج گرمایی در سطح ٥٠٠ هکتوپاسکال پرفشار جنب حاره ای آزور بـوده اسـت کـه در فصل تابستان به صورت زبانه ای از طریق دریای مدیترانـه بـر بـالای خاورمیانـه از جملـه ایـران کشیده میشود و از هرگونه ناپایداری جلوگیری میکند.