Abstract:
ارﺗﻘﺎ ﻧﻈﺎﻣﻬﺎی آﻣﻮزﺷﯽ، ﺑﺪون ارزﯾﺎﺑﯽ آن اﻣﮑﺎن ﭘﺬﯾﺮ ﻧﯿﺴﺖ. ﻋﺎﻣﻞ اﺻﻠﯽ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ارزﯾﺎﺑﯽ را ﻣﯿﺘﻮان در ﺗﺤﻮﻻت و روﻧﺪﻫﺎی ﺟﻬﺎﻧﯽ ﭼﻨﺪ دﻫﻪ اﺧﯿﺮ ﻧﻈﺎمﻫﺎی آﻣﻮزش ﺟﺴﺘﺠﻮ ﮐﺮد. از ﺟﻤﻠﻪ اﯾﻦ روﻧﺪﻫﺎ ﻣﯿﺘﻮان ﺑﻪ ﺟﻬﺎﻧﯽ ﺷﺪن، ﻇﻬﻮر اﻗﺘﺼﺎد ﻣﺒﺘﻨﯽ ﺑﺮ داﻧﺎﯾﯽ، ﻓﻨﺎوریﻫﺎی اﻃﻼﻋﺎت و ارﺗﺒﺎﻃﺎت، ﺗﻐﯿﯿﺮات ﺟﻤﻌﯿﺘﯽ و اﻓﺰاﯾﺶ ﺗﻘﺎﺿﺎ ﺑﺮای آﻣﻮزش، ﮔﺴـﺘﺮش ﻣﺮدم ﺳﺎﻻری، ﻋﺪم ﺗﻤﺮﮐﺰ ﺗﮑﺜﺮ ﻧﻬﺎدی و ﻧﯿﺰ ﻣﺤﺪودﯾﺖ ﻣﻨﺎﺑﻊ ﻣﺎﻟﯽ اﺷﺎره ﮐﺮد. روﻧﺪﻫﺎی ﻣﺬﮐﻮر از ﯾﮏ ﻃﺮف ﺳﺒﺐ دﮔﺮﮔﻮﻧﯽﻫﺎی ﺳﺎزﻣﺎﻧﯽ ﻧﻈﯿﺮ اﺳـﺘﻘﻼ ﺧﻮد ﺗﻨﻈﯿﻤﯽ ﻣﺮاﮐﺰ آﻣﻮزش ﺷﺪه و از ﻃﺮف دﯾﮕﺮ ﺗﻘﺎﺿﺎ ﺑﺮای ﺑﻬﺒﻮد ﮐﯿﻔﯿﺖ و ﭘﺎﺳﺨﮕﻮﯾﯽ اﯾﻦ ﻣﺮاﮐﺰ را اﻓﺰاﯾﺶ داده اﺳﺖ. ﻟﺬا، در ﻃﯽ دو دﻫﻪ ﮔﺬﺷﺘﻪ، ﮐﺸﻮرﻫﺎﯾﯽ ﮐﻪ ﺑﻪ ﮐﺴﺐ ﺗﺠﺮﺑﻪ ﻣﻮﻓﻖ در اﯾﻦ زﻣﯿﻨﻪ ﻧﺎﺋﻞ آﻣﺪهاﻧﺪ، ﺑﻪ اﻧﺠﺎم ارزﯾﺎﺑﯽ ﻣﺴﺘﻤﺮ ﭘﺮداﺧﺘﻪ و از ارزﯾﺎﺑﯽ دروﻧﯽ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان روﯾﮑﺮدی زﯾﺮﺑﻨﺎﯾﯽ ﺟﻬﺖ اﺷﺎﻋﻪ ﻓﺮﻫﻨﮓ ارﺗﻘﺎ ﺳﻄﺢ آﻣﻮزش ﺧﻮد اﺳﺘﻔﺎده ﮐﺮدهاﻧﺪ. در اﻏﻠﺐ اﯾﻦ ﮐﺸﻮرﻫﺎ اﻧﺠﺎم ارزﯾﺎﺑﯽ دروﻧـﯽ و ﺑﯿﺮوﻧﯽ ﺑﺮاﺳﺎس ﻫﺪﻓﻬﺎی واﺣﺪ ﻫﺎی آﻣﻮزﺷﯽ ﺻﻮرت ﮔﺮﻓﺘﻪ اﺳﺖ. در اﯾﺮان ﻧﯿﺰ اﺟﺮای ﻃـﺮﺣﻬـﺎی ﻣﺮﺑـﻮط ﺑـﻪ ارزﯾـﺎﺑﯽ ﻣﺴـﺘﻤﺮ از دو دﻫﻪ ﭘﯿﺶ آﻏـﺎز ﺷـﺪه، اﻣﺎ در ﺗﺠﺮﺑﻪﻫﺎی ﻫﺪﻓﮕﺬاری ﺑﺮای ارزﯾﺎﺑﯽ دروﻧﯽ ﮔﺮوﻫﻬـﺎی آﻣﻮزﺷـﯽ، ﻫﻤﻮار ﺑﻪ دﻟﯿﻞ ﮔﺴﺘﺮش ﮐﻤﯽ و ﮐﺜﺮت ﻣﻮﺳﺴﺎت آﻣﻮزﺷﯽ ﻣﺘﻨﻮع و ﺗﻌﺪاد ﻣﺘﻘﺎﺿﯿﺎن و ﮔﺎﻫﺎ وﺟﻮد ﺧﯿﻞ ﻋﻈﯿﻢ داﻧﺶ آﻣﻮﺧﺘﻪ ﺑﯿﮑﺎر ﺑﺪﻟﯿﻞ ﻋﺪم ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﻇﺮﻓﯿﺖ ﻫﺎی ﻣﻮﺟﻮد و ﺗﻮان ﺑﺎﻓﺖ اﻗﺘﺼﺎدی، اﺟﺘﻤﺎﻋﯽ و ﻓﺮﻫﻨﮕﯽ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﺑﺎ ﭼﺎﻟﺶ ﻫﺎﯾﯽ ﻣﻮاﺟﻪ ﺑﻮده اﺳﺖ ﮐﻪ ﮐﺎﻫﺶ ﺳﻄﺢ ﮐﯿﻔﯿﺖ ﻧﻈﺎم ﻫﺎی آﻣﻮزﺷﯽ اﯾﺮان را ﺑﺪﻧﺒﺎل داﺷﺘﻪ اﺳﺖ. از اﯾﻦ رو در اﯾﻦ ﻣﻘﺎﻟﻪ ﮐﻪ ﺑﻪ روش ﺗﻮﺻﯿﻔﯽ ﺗﺤﻠﯿﻠﯽ ﺻﻮرت ﮔﺮﻓﺘ ﻋﻼوه ﺑﺮ ﻣﻌﺮﻓﯽ اﻟﮕﻮﻫﺎی ارزﯾﺎﺑﯽ ﻣﻮرد اﺳﺘﻔﺎده در ﻧﻈﺎم ﻫﺎی آﻣﻮزﺷﯽ، ﺑﻪ ارزﯾﺎﺑﯽ دروﻧﯽ وﺑﯿﺮوﻧﯽ و ﻧﻘﺸﯽ ﮐﻪ در ﺗﻀﻤﯿﻦ ﮐﯿﻔﯿﺖ آﻣﻮزش دارﻧﺪ ﭘﺮداﺧﺘﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ، زﯾﺮا ﮐﻪ ا ﻧﺠﺎم اﯾﻦ ﭘﮋوﻫﺸﻬﺎ و ﭘﮋوﻫﺸﻬﺎی ﻣﺸﺎﺑﻪ، زﻣﯿﻨﻪ را ﺑﺮای اﺟﺮای ﮔﺴﺘﺮده ارزﯾﺎﺑﯽ در آﻣﻮزش اﯾﺮان ﻓﺮاﻫﻢ ﺧﻮاﻫﺪ آورد و ﻓﺮﻫﻨﮓ ارزﯾﺎﺑﯽ ﻣﺴﺘﻤﺮ ﺑﻮﯾﮋه ارزﯾﺎﺑﯽ دروﻧﯽ در ﻧﻈﺎم ﻫﺎی آﻣﻮزﺷﯽ اﯾﺮان را ﺗﺮوﯾﺞ ﺧﻮاﻫﺪ داد.
Machine summary:
"رحیمی و دیگران (١٣٨١) نیز ویژگیهای ذیل از جمله مهمترین مشخصه های ارزیابی درونی معرفی نموده اند: ارزیابی درونی فرآیندی خود خواسته است ؛ ارزیابی درونی ارائه یک زبان مشترک در نظام مورد ارزیابی را به دنبال دارد؛ ارزیابی درونی چشم به واقعیت ها و امکانات و وضعیت موجود دارد؛ ارزیابی درونی مشارکت همگان را در نظام ارزیابی را به دنبال دارد؛ به هر حال ارزیابی درونی بهعنوان فرآیند خود در آینه دیـدن چنانچـه از طـرف اعضـاء هیـأت علمـی و کارکنـان یــک نظــام آموزشـی، پذیرفتـه شود و بهعنوان یک ابتکار عمل از متن یـک نظـام بـا اهـداف تقویـت و حمایـت از خلاقیــت هــای درون گروهـی و برنامـه ریـزی جهـت ارتقـاء کیفیت و فعالیتهای آن نمود پیدا کند میتواند به تغییر وضعیت موجـود و اصـلاح نقـاط ضعف و بهبود و ارتقاء کیفیت نظام یا برنامـه مـوردارزیابی منجر شود؛ اما نکته اصلی در ارزیابی درونی رغبت و همکاری اعضـاء نظام (مؤسسه آموزشی) جهت انجـام ایـن امـر و فـراهم آوردن زمینه بهبود و ارتقاء واحد مـورد ارزیـابی اسـت ، توصـیف تـووار (٢٠٠١) از ارزیابی درونی که از آن به عنوان مکانیزمی که جامعه دانشـگاهی را از طریق فرآیندهای تعاملی مشارکتی به بررسی و ارزشگذاری واقعیتهای کارشان ترغیب مینماید، بیانگر همین امـر اسـت ."