Abstract:
در سال های پس از جنگ جهانی دوم، موضوع نفت و استیفای حقوق ایران برای سیاستمداران کشورمان اهمیت ویژه ای پیدا کرد و دستاویزی شد برای کسب استقلال و خارج شدن از سلطه استعماری انگلیس. در این بین همزمان با رشد و آگاهی مردم از مسایل سیاسی روز، سرانجام با توجه به تلاش دولتمردان ایرانی، نفت ملی شد. به دنبال ملی شدن نفت و تملک اموال شرکت، کارگردانان شرکت به انتقال پاره ای از اسناد محرمانه شرکت به منزل ریچارد سدان نماینده کل شرکت در تهران پرداختند که سرانجام این اسناد کشف شد. کشف این اسناد که در تاریخ معاصر ایران به نام اسرارخانه سدان معروف است، پرده از گوشه های تاریکی از دخالت شرکت نفت در اوضاع داخلی کشورمان برمی دارد که مطالعه و بررسی پیرامون این اسناد می تواند روشنگر برخی تحولات سیاسی آن دوره باشد. یکی از این مسایل ارتباط چهره های سیاسی کشورمان با انگلیس ازجمله بهرام شاهرخ است. شخصی که در تاریخ معاصر ایران به نام مرد هزار چهره معروف است. او در دو بعد سیاسی و تبلیغاتی به نفع شرکت، فعالیت های پشت پرده ای را انجام می داده است. محور عمده فعالیت های وی در بعد سیاسی مذاکرات مخفیانه او پیرامون قرارداد الحاقی و به طور کلی موضوع نفت و تحولات سیاسی ناشی از آن در ایران بوده است. اما در بعد تبلیغاتی، وی با توجه به پست خویش، یعنی ریاست اداره تبلیغات و رادیو سعی در مشوش کردن وحدت افکار عمومی ملت ایران در قبال موضوع نفت داشته است.
Machine summary:
"در این مقاله کوشش شده است تا به سوالاتی نظیر: ١)- ماجرای کشف اسناد خانه سدان چگونه و به چه نحوی بـوده اسـت ؟٢)- ارزش ایـن اسـناد برای ملت ایران با توجه به تاریخ مبارزات ملت ایران بـر ضـد اسـتعمار انگلـیس (در ایـن پزوهشـی تاکید ویژه بر موضوع نفت است )تا چه اندازه بوده اسـت ؟ ٣)-بـا توجـه بـه تحلیـل موضـوعی ایـن اسناد، که پرده از برخی ارتباطات چهرههـای سیاسـی آن روز ایـران بـا انگلـیس بـر مـی دارد، بهـرام شاهرخ چگونه فردی بوده است ؟٥)-نحوه فعالیت های وی به چه صورتی بوده و در چه ابعـادی بـه اهداف شرکت کمک می کرده است ؟در پاسخ به این سوالات فرض بر این اسـت کـه بـا توجـه بـه ارزش مهم این اسناد و تحلیل آنها می توان به شخصیت بهرام شـاهرخ بـه اطلاعـات بسـیار مهمـی درباره چهره سیاسی و تبلیغاتی وی درراستای برخی فعالیت های پشـت پـرده او بـا شـرکت دسـت یافت که از ارزش و اهمیت ویژه ای برخوردارند.
بررسی و تحلیل موضوعی پیرامون اسناد محرمانه شرکت سابق نفـت ، بـه دسـت آمـده از خانه ریچارد سدان درباره چهره بهرام شاهرخ ما را به این سمت و سو هدایت مـی کنـد کـه بهرام شاهرخ به عنوان یک چهره سیاسی و مطبوعاتی فعالیتی دوگانه در دو بعد مهم سیاسـی و تبلیغاتی در جهت خواسته ها و اهداف شرکت نفت ایران و انگلیس ایفا می کرده است .
بعد فعالیت های تبلیغاتی و مطبوعاتی بهرام شاهرخ با توجه بـه سـمت بسـیار مهـم وی یعنی ریاست اداره رادیو و تبلیغات بیشتر در جهت منحرف کردن افکـار عمـومی یـا کـاهش شدت وحدت افکار عمومی مردم ایران در قبال موضوع ملـی کـردن صـنعت نفـت بـه نفـع شرکت نفت بوده است ."