Abstract:
کتاب«صحیح بخاری»از اسناد دست اول اهل سنت و بلکه مهم ترین سند روایی آنان به
حساب می آید، به گونه ای که روایات موجود در آن بدون بررسی، مورد قبول واقع می گردد. با
عنایت به این جایگاه و از آن جایی که پدیده«تحریف»علی رغم داشتن پیامدهای منفی در
رویکردهای کلامی، فقهی و... به تعداد زیادی از منابع دینی رخنه کرده، این سوال مطرح است
که آیا این کتاب از تیغ تحریف در امان ماند تا بتوان به صورت کامل بر آن اعتماد کرد؟ مقالة
حاضر جهت پاسخ به این پرسش تدوین شده و مهم ترین یافتة آن، که با روش توصیفی
تحلیلی و با تکیه بر منابع مختلف عامه صورت پذیرفته، اثبات نفوذ پدیدة تحریف در این کتاب
است.
Machine summary:
"مثلا ابن اثیر از ابوالحسن رزین بن معاویه مالکی اندلسی نقل می کند: «زاد رزین : أن رسول الله ص قال : کمل من الرجال کثیر، و لم یکمل من النساء إلا مریم بنت عمران و آسیة امرأة فرعون و خدیجة بنت خویلد و فاطمة بنت محمد و فضل عائشة علی النساء کفضل الثرید علی سائر الطعام » (ابن اثیر، بی تا، ٩: ١٢٤)، که با صراحت نام حضرت خدیجه و حضرت زهراع هم در روایت وجود دارد.
ولی جناب بخاری با آن که در چند مورد روایت را نقل می کند، اما هیچ اشاره ای به سخن ابن عباس در دلیل تحریف عایشه که همان کراهت از بردن نام زیبای امام ع است ، نمی کند تا به قداست عایشه به خاطر دشمنی با نام امام ع آسیبی وارد نشود؛ مثلا در یکی از آن موارد آورده است : «عایشه گفت : رسول خداص بعد از آن که بیماری اش شدت یافت ، از همسرانش خواست تا دوران بیماری را در حجرة من سپری کند.
. » ابوعیسی ترمذی گوید: «این حدیثی حسن و صحیح است » (ترمذی ، بی تا، ٣:٦٤٠، باب ٢٣) سانسور اعتراض عایشه به پیامبرص روایتی با متن زیر در صحیح بخاری نقل شد که حاکی از وجود واقعیتی فراتر از ماجرا در اصل مطلب است : بر اساس روایت مزبور، عایشه می گوید: «قال لی رسول الله ص انی لأعلم إذا کنت عنی راضیة إذا کنت علی غضبی ؛ قالت : فقلت من أین تعرف ذلک ؟ فقال : اما إذا کنت عنی راضیة فإنک تقولین لا و رب محمد و إذا کنت غضبی قلت لا و رب إبراهیم ."