Abstract:
امروزه ادبیات کودک و نوجوان با توجه به مفهوم کودکی، در مطالعات علوم انسانی جایگاهی ویژه یافته است. شعر کودک نیز یکی از شاخههای اینگونه از ادبیات است. بررسی این اشعار میتواند برای شاعران کودک و نوجوان راهگشا باشد و به پیشرفت کیفی این ژانر ارزشمند کمک کند. موضوع این مقاله بررسی اشعار کودک و نوجوان تد هیوز و عباس یمینیشریف است. دلیل انتخاب این شاعران مشابهتهایی است که در زمینهی استفاده از مضامین طبیعتگرایانه، بهخصوص بهکارگیری شخصیت حیوانات، در آثارشان دیده میشود. این پژوهش دو بخش دارد: بخش نظری که بر آراء نظریهپردازان مکتب آمریکاییِ ادبیات تطبیقی تکیه دارد و بخش کاربردی که شامل تحلیل اشعار تدهیوز و عباس یمینی شریف و ذکر شواهد است. از آنجایی که در مکتب آمریکایی، صرفِ وجود شباهت میتواند زمینهی یک پژوهش تطبیقی باشد و همچنین ادبیات تطبیقیِ آمریکایی نوعی مطالعات فرهنگی است، هدف اصلی این پژوهش نیز، شناخت شباهتها و تفاوتها و دستیابی به چشماندازی از شعر کودک و نوجوان به خصوص با موضوع حیوانات، در دو کشور ایران و انگلستان است.
Machine summary:
"٣-٦- برقراری پیوند بین کودکان و طبیعت و رفع ترسهای آنها دربارة حیوانات خانگی هیوز در شعرهایش همواره می کوشد که مخاطب را به طبیعت برگردانـد و بـه او یـادآوری کند که طبیعت و حیوانات ارزشمندتر از زندگی امروزی و ماشینی هـستند، مثـل شـعر «کـار و بازی » از کتاب ترانه های فصل که شأن و منزلت زندگی حیوانـات را در مقابـل حماقـت رفتـار انسان قرار می دهد: «پرستوی تابستان، تمام تابستان را زحمت می کشد/ یک گـره آبـی تیـره درخـشان/ شناگری که یک ماهی را در هوا شلاق زنان می قاپد/ اما مار اتومبیل ها کـه در میـان گـرد و خاک می خزد/ در دود اگزوز سوسو می زند / در حال جستجو بـرای فرونـشاندن هیجـان خود در اقیانوس است / بازی خواهد کرد و بیهوده باشد یا نه ، در هم مـی شـکند»(هیـوز، ١٩٧٦، ٣٦).
٤- ١- شخصیت های کلیشه ای حیوانات در اشعار کودک و نوجوان عباس یمینی شریف همان شخصیت های کلیـشه ای انـد که در ادبیات عامه و کلاسیک ایران و جهـان سـاخته شـده و او اغلـب حیوانـات را بـا همـان تصویری توصیف کرده است که در ناخودآگاه خود از حیوانات دارد و از همـان یـک بعـد بـه آنان نگاه کرده است ؛ برای نمونه ، وقتی کلاغ موضوع شعر اوست روی صدای قارقارش تمرکز می کند یعنی کلاغ را به صورت پرندهای توصیف می کند که پرسیاه و پر سر و صداست : «زاغی پر صدای من خیره سر بلای من هر جا بابام کار می کنه قار می کنه قار می کنه »(یمینی شریف ، ١٣٨٧، ٧)."