Abstract:
رمان « همسایه ها» اثر « احمد محمود» نویسنده ی اقلیم جنوب ایران است. احمد اعطا (محمود) در این رمان نقش روشنفکران را در زندگی فرودستان در جوامع استعماری تاثیرگذار می داند شرق شناسانی چون اسپیواک، هومی بابا، ادوارد سعید با مطالعه ی روشهای استعمار و تاثیر آن به معرفی شیوه ها ، عواقب آن پرداخته اند. در این مقاله« همسایه ها» در پرتو نظرات اسپیواک درباره فرودستان و به عنوان متن پسا استعماری بررسی می گردد و کوشش می شود این ادعا را ثابت کند که شخصیتهای اصلی رمان در روند حوادث فرودست بودن را تجربه می کنند و نجات آن ها به مقاومت روشنفکران وابسته است تا فرایند « دیگری سازی» و « جهانی سازی » جامعه ادامه نیابد. از منظر عقاید اسپیواک، این نویسنده تلاش می کند تا شرایط غیر ممکن، حس منفی و ناامیدی فرودستان را مبنی بر این که هیچ چیزی برای افراد به حاشیه رانده شده تغییر نمی کند به تصویر کشد و صدای روشنفکران بومی و متعهد را جایگزین صدای فرودستان نماید.
Machine summary:
"در ایـن مقاله ، رمان همسایه ها، اثر احمد محمود در پرتو نظرات اسپیواک دربارة فرودستان به عنـوان مـتن پـسا استعماری بررسی می گردد و کوشش می شود این ادعا را ثابت کند که شخـصیت هـای اصـلی رمـان در روند حوادث ، فرودست بودن را تجربه می کنند و نجات آنها به مقاومـت روشـنفکران متعهـد وابـسته است تا فرایند «دیگری سازی » و «جهانی سازی » جامعه ادامه نیابد.
منـصرف نشدن نخبگان و روشنفکران در هدایت فرودستان جامعه در بیان مشکلات واقعی کشور منجـر به شعار ملی شدن صنعت نفت شده است ، «در تاریخ این کشور، مسئولیت روشنگری مردم بـر عهـدة روشـنفکران بـوده اسـت » ( بـاوی ، ١٣٨٩ ،٢٢)، بنـابراین خالـد بـا حـضور در جمـع روشنفکران و کار در قهوهخانة امانآقا که مکانی برای تبادل افکار مردم محسوب مـی شـود، بـا شرایط روز جامعه آشنایی کامل می یابد «به طوری که اگر پندار و شـفق نبودنـد، خالـد هرگـز مسیر درست را نمی یافت »(دستغیب ،١٣٨٧ ، ١٠٥ ).
در نهایت در پاسخ به این سوال که آیا روشن فکران می توانند به نفـع فرودسـتان سـخن بگویند باید گفت که نویسنده در اثرش که بـرای مـردم جهـان سـوم نوشـته اسـت ، در جهـت روشنگری توجیه استعمار است و با اعتراض خود نـشان مـی دهـد کـه در بـین مـردم و بـرای فرودستان می نویسد و می فهمد که نقش حیاتی برای خـارج کـردن فرودسـتان از حاشـیه و بـه مرکز بردن آنان دارد."