Abstract:
هدف این پژوهش بررسی اثربخشی آموزش مهارت های ارتباطی بر تمایز یافتگی خود در زوج های مراجعه کننده برای عقد دائم به دفاتر ثبت ازدواج شهرستان مسجد سلیمان بود. در این پژوهش 4 زوج (جمعا 8 زن و مرد) با روش نمونه گیری داوطلبانه–هدفمند و بر اساس ملاک های ورود و خروج انتخاب شدند. طرح تحقیق تجربی تک موردی از نوع خط پایه چند گانه بود. صورت جلسه آموزش مهارت های ارتباطی در 10 جلسه به زوج ها آموزش داده شد و آن ها به پرسشنامه تمایز یافتگی در سه مرحله خط پایه، در حین آموزش و پیگیری دو ماهه پاسخ دادند. داده ها به روش ترسیم دیداری، شاخص تغییر پایا (RCI) و فرمول درصد بهبودی تحلیل شدند. یافته ها نشان داد که آموزش مهارت های ارتباطی باعث افزایش تمایز یافتگی خود با 43/26%، در زوج های اول 37/27%، دوم 20%، سوم 18/28% و چهارم 23/30% در مرحله بعد از آموزش در چهار زوج شده است. شاخص های تغییر پایا هم حاکی از معنادار بودن تغییر و افزایش تمایز یافتگی است. این آموزش به طور نسبی باعث افزایش تمایز یافتگی زوج ها و تفکیک احساس از عقل شد.
The aim of this study was to investigating the effectiveness of communication skills training on self-differentiation among referring couples coming to registered offices in Masjed Soleiman city to get married. In this study، four couples (eight men and women) were selected using voluntary-purposive sampling method. The research design was single-case experimental of multiple baseline type. In ten sessions، couples were trained communication skills، and completed the Self-differentiation Questionnaire after training stages. The data were analysed by visual drawing method، Reliable Change Index (RCI)، and recovery rate formula. The findings showed that communication skills training led to increase of self-differentiation (26.43%) in general، 27.37% in the first، 20% in second، 28.18% in third، and 30.23% in fourth couples. These were maintained percentages in follow-up stage. The Reliable change indices showed a meaningful change and increases in self-differentiation in during training and follow-up stages. The training led to relative increasing of couple's differentiation، and separated feeling of logic.
Machine summary:
تصور میشود مهارتهای ارتباطی و اجتماعی نقش مهمی در حفظ روابط (برلسن و سمپتر 3 ، 1994) و رضایت زناشویی (گاتمن 4 ، 2008) ایفا مینماید؛ فلورا و سگرین (1998) نشان دادند که مهارتهای ارتباطی و اجتماعی افراد با رضایت خودشان و رضایت همسرشان رابطه مثبت دارد؛ عرفانی اکبری (1378) به این نتیجه رسید که درمان رفتاری–ارتباطی به تنهایی میتواند مشکلات مربوط به صمیمیت را کاهش و توافق، علاقه، محبت و میزان پایبندی به تعهدات زوجها را افزایش دهد؛ مهدویان (1376) دریافت که آموزش ارتباط موجب افزایش رضایتمندی زناشویی و سلامت روان زوجها میشود؛ اپستین و جکسون 5 (1978) نشان دادند که آموزش کوتاهمدت مهارتهای ارتباطی میتواند بسیاری از مشکلات زناشویی را کاهش دهد؛ بارلسون و دنتون 6 (1997) دریافتند که بین مهارتهای ارتباطی و سازگاری زناشویی همبستگی مثبت وجود دارد؛ زیمرمن، هولم، دانیلز و هادوک 7 (2010) دریافتند افرادی که برنامهها و راهبردهای برقراری صحیح رابطه مؤثر را به کار میگیرند و به هم علاقه و محبت بیشتری نشان میدهند از زندگی زناشویی خود رضایت بیشتری دارند؛ اسپرچر 8 (2012) دریافت که مهارتهای برقراری ارتباط، تعیینکننده اصلی سازگاری زناشویی و روابط صمیمانه زناشویی است و بسیاری از مشکلات زناشویی ناشی از سوءتفاهم و ارتباط غیر مؤثر است؛ اسکورن و فریدلندر 9 (1998) دریافتند که سطوح بالای تمایز خود، سلامت جسمانی بیشتر، سازگاری روان شناختی بهتر و مهارت حل مسأله اجتماعی بالاتر را Sarason, Hacker, & Bashman Flora, & Segrain Berlesen, & Sampter Gottman Epstein, & Jackson Burleson, & Denton Zimmerman, Holm, Daniels, & Haddock Spercher Skowren, & Friedlander پیشبینی میکند؛ برنشتاین و آنتون 1 (1981) نشان دادند که ترکیب آموزشهای مسأله گشایی و مهارتهای ارتباطی در کاهش درماندگی زناشویی مؤثر است؛ شیرالینیا (1386) نشان داد که آموزش مهارتهای ارتباطی بر الگوهای ارتباطی و بهتر شدن احساس مثبت نسبت به همسر، تأثیر دارد؛ وینسنت و ویس 2 (2011) دریافتند که زوجهای درمانده نسبت به زوجهای غیردرمانده، رفتارهای حل مشکل مثبت را کمتر و رفتارهای حل مشکل منفی را بیشتر بروز میدهند؛ و فرید، قمری و امیری مجد 3 (2014) نشان دادند که آموزش مهارتهای ارتباطی برای زنان متأهل میتواند صمیمیت و کیفیت زندگی در روابط با شوهر را افزایش دهد.