Abstract:
امروزه مسئله حمل و نقل یکی از عمدهترین مسائل کلانشهرها محسوب میشود. بروز مشکل در این سیستم میتواند
مشکلات عدیده ای را به وجود آورد. یکی از مسائل اصلی که در توسعه پایدار به آن پرداخته میشود حمل و نقل عمومی می -
باشد که حمل و نقل ریلی (مترو) جز یکی از مهمترین آنها میباشد. با توجه به اهمیت موضوع هدف این تحقیق بررسی اثر
خطوط مترو بر توسعه پایدار کلانشهر تهران میباشد. برای این کار ابتدا به بررسی پیشینه تحقیق و تدوین مبانی نظری
پرداخته شد. سپس با توجه به پیشینه تحقیق برای جمعآوری دادهها از پرسشنامه استفاده گردیدکه سه بعد توسعه پایدار
(اقتصادی, اجتماعی و زیست محیطی) انتخاب و شاخصهای آن استخراج گردید و سپس پرسشنامه طراحی و در بین ۱۷۰ نفر
توزیع و از طریق فرمول کوکران به دست آمد. این افراد شامل مدیران شهری و خطوط مترو بود توزیع گردید. سپس دادهها در
نرم افزار SPSS و با استفاده از آمار توصیفی (میانگین, انحراف معیار) و استنباطی (نرمالیته آزمون تی و آزمون فریدمن) مورد
تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج نشان داد با توجه به آزمون تی که سطح معناداری کمتر از ۰/۰۵ بود در هرسه بعد گسترش
خطوط مترو تاثیرگذار بود و تاثیر معنیداری داشت. با توجه به آزمون فریدمن نیز بر بعد زیست محیطی بیشترین را دارد
سپس بعد اجتماعی و در آخر اقتصادی قرار دارد. با توجه به نتایج توجه بیشتر به خطوط مترو و بالابردن کیفیت خدمات از
لحاظ مختلف و گسترش خطوط مختلف آن موجبات توسعه برای کلانشهر تهران را به وجود خواهد آورد.
Today the transportation issue is one of the major issues of metropolises. A defect in a system can cause some
problems. One of the major issues in sustainable development is public transportation, including rail (metro)
transport as one of the most important types of transportation. Considering the importance of the subject, we
seek in this study to investigate the effect of metro lines on the sustainable development of Tehran Metropolis.
To achieve this purpose, we first reviewed the literature and the theoretical foundations of the research. Then, the
researchers used a questionnaire for data collection, selecting three dimensions of sustainable development
(economic, social and environmental dimensions) and extracted their indices. Then they designed the
questionnaire and distributed it among 170 people consisting of urban managers and metro lines managers. The
researchers analyzed the data using the SPSS software and descriptive statistics (mean, standard deviation) and
inferential statistics (normality test, t-test and Friedman test). According to the results of the t-test, which showed
a significance level of less than 0.05, the extension of the subway lines has a significant effect on all three
dimensions. According to the Friedman test, it has the highest impact on the environmental dimension, and then
on the social dimension and finally on the economic dimension. According to the results, we can say that paying
more attention to the metro lines, improving the quality of services, and extending its various lines will result in
further development of Tehran Metropolis.
Machine summary:
"راه آهن شهری به عنوان یکی از شیوه های حمل و نقل انبوه مسافر در کنار امتیازات ارزنده ای مانند صرفه جویی های اقتصادی در مصرف سوخت، جلوگیری از آلودگی هوا، نزدیک شدن به استانداردهای محیطی با توجه به افزایش قیمت سوخت در آینده و توجه موکد به حفظ محیط زیست امکان انجام سفرهای درون شهری دقیق و ایمن با بالاترین فن آوری ممکن و ایجاد فرهنگ و نظم اجتماعی اهمیت این بخش را فزونی داده و تداوم و توسعه بخش حمل و نقل ریلی را در کشور به دنبال داشته است (سرشهداری، 1393)؛ بنابراین توسعه بخش حمل و نقل ریلی از عوامل موثر در رشد و توسعه اقتصادی به صورت مستقیم و غیر مستقیم محسوب می گردد.
خشایی پور و همکاران در مقاله ای با عنوان" اثر سنجی خطوط مترو در معابر شهری تهران" (1390) با روش تحلیلی توصیفی ضمن مروری مختصر بر تجارب سایر کشورها در استفاده از سامانه اتوبوس های تندرو اجرای آن را از ابعاد مختلف ترافیکی و زیست محیطی را مورد ارزیابی قرار داده که نتایج حاصله نشان داد اجرای خطوط مترو تاثیرات قابل توجه داشته که می تواند زمینه ساز اتخاذ تصمیمات مناسب در توسعه حمل و نقل عمومی شهرتهران باشد.
به همین دلیل دولت مردان کشورها و مسئولین شهرهای بزرگ توجه ویژه ای به احداث و استفاده از این روش حمل و نقل شهری داشته و دارند و به دنبال کاهش آثار منفی اقتصادی، زیست محیطی، اجتماعی و آلودگی محیطی ناشی از ترافیک در سطح کلان شهرها می باشند که این امر محیط اجتماعی مناسبی را برای زندگی فراهم می کند و صرفه جوییهای اقتصادی زیادی از جمله در مصرف انرژی، وقت شهروندان و هزینه های ناشی از آلودگی محیطی به همراه خواهد داشت و رفاه و آسایش را به زندگی شهروندان به ارمغان خواهد آورد."