Abstract:
در جوامع امروزی، در مورد نقش موثر دولت در سیستم اقتصادی، تردیدی وجود ندارد. در هر سیستم اقتصادی دولت و بازار فرآیندهای اقتصادی را تنظیم و هدایت میکنند. سیستم اقتصادی، علاوه بر دولت و بازار، یک عنصر مهم دیگر را نیز در بر دارد: بستر نهادی. بستر نهادی، در واقع حلقه واسط میان دولت و بازار است؛ لذا هدف اصلی تحقیق حاضر بررسی جایگاه نهادها (سیاسی، اقتصادی و اجتماعی) بر حجم بازرگانی داخلی در اقتصاد ایران میباشد. برای دستیابی به این هدف در فضای نرم افزار XLSTAT با روش PLSاقدام به اولویت بندی نهادهای سیاسی، اقتصادی و اجتماعی بر حجم بازرگانی داخلی نمودیم. نتایج حاکی از این واقعیت بود که به ترتیب نهادهای سیاسی، نهادهای اجتماعی و اقتصادی دارای بالاترین سهم اثرگذاری بر حجم تجارت داخلی میباشند. بر اساس نتایج حاصل از برآورد مدل، به ترتیب شاخص نهادهای اقتصادی، اجتماعی و سیاسی به میزان 42/0، 379/0 و 435/0- درصد بر حجم تجارت داخلی تأثیر معنادار داشتند. بر این اساس با توجه به تأثیر منفی شاخص نهادهای سیاسی بر حجم تجارت داخلی، پیشنهاد میگردد سیاستهای گسترش دولت الکترونیک جهت کنترل فساد و شفاف شدن فعالیتهای در راستای کار سیاستگذاران مورد توجه قرار گیرد.
Machine summary:
بسـتر نهادی، در واقع حلقه واسط میان دولت و بازار است ؛ لذا هدف اصلی تحقیـق حاضـر بررسـی جایگاه نهادها (سیاسی، اقتصادی و اجتماعی) بـر حجـم بازرگـانی داخلـی در اقتصـاد ایـران میباشد.
برای دستیابی به این هدف در فضای نـرم افـزار XLSTAT بـا روش PLS اقـدام بـه اولویت بندی نهادهای سیاسی، اقتصادی و اجتماعی بر حجم بازرگانی داخلی نمـودیم .
رولفسما و ژانگ ٦ (٢٠٠٩) به برررسی تأثیر علی کیفیـت نهادی بر برون سپاری پرداخته اند، لی و فیلر٧ (٢٠٠٧) در مقاله ای به برررسـی تـأثیر محیط حکمرانی در انتخاب شیوهی سرمایه گذاری و پیامدهای استراتژیک پرداخته انـد، گانی و دونکن ٨ (٢٠٠٧) از چهار شاخص ، حاکمیت قانون، کارایی و اثر بخشـی دولـت ، کیفیت مقررات، توسعه و پیشرفت های اجتماعی برای ارزیابی حکمرانی خوب استفاده نمودند، دیانگ و ادو٩ (٢٠٠٦)، در مطالعه ای به بررسی اثـر فسـاد بـر تجـارت جهـانی پرداخته اند، ویرمانی، ساهو و تانوار١٠ (٢٠٠٦) در مقاله ای موضوع حکمرانی در ارائـه 1- Anderson 2- Anderson & Marcouiller 3- Gani & Prasad 4- De Groot 5- Levchenko 6- Roelfsema & Zhang.
شاخص نهادهای اقتصادی ٠/٤٢ درصد بر حجم تجارت داخلی تأثیر مثبت و معنادار دارد.
بر این اساس با توجـه بـه تـأثیر منفـی، شـاخص نهادهای سیاسی بر حجم تجارت داخلی، پیشنهاد میگردد: سیاست گذاران اقدام به توسعه دولت الکترونیک جهت کاهش حجـم و زمـان فعالیت ها نمایند.
Quarterly Journal of Economic Growth and Development Research, 4.