Abstract:
موک یک دوره مبتنی بر وب است که بهصورت رایگان و قابلدسترس برای هر شرکتکننده در هر نقطهای از جهان است. هدف این مطالعه، شناسایی و تبیین راهبردهای بهره گیری از موکها در برنامه درسی آموزش عالی ایران بوده است. این پژوهش از حیث کاربرد در برنامه درسی دانشگاهها ، از نوع کاربردی بوده و در انجام آن از روش کیفی و داده بنیاد استفاده شده است. جامعة آماری شامل جمعی از متخصصان برنامه درسی؛ طراحان و مدرسان دوره های آموزشی مبتنی بر موکها و شرکت کنندگان این دوره ها بودند، که به روش نمونهگیری هدفمند تعداد 14 نفر از آنان انتخاب گردیدند. افرادی بهعنوان نمونه انتخاب شدند که با برخورداری از تجربه مشارکت یا اجرایی در دورههای موک بتوانند نسبت به کیفیت خدمات آموزشی این دورهها اظهارنظر دقیقی ارائه نمایند. این افراد همچنین دارای تألیفات و فعالیتهای پژوهشی قابلتوجه درزمینه فناوریهای آموزشی، و نیز سوابق مدیریتی و اجرایی در حوزه فناوریهای آموزشی در آموزش عالی بودند. دادههای پژوهش از طریق مصاحبة نیمه ساختار یافته گردآوری گردید. یافته ها نشان داده است که مهمترین راهبردهای مواجهه با موکها در برنامه های درسی آموزش عالی دربرگیرنده برنامه ریزی درسی کارآمد برای موکها ، افزایش ارتباطات بین المللی در آموزش عالی، بستر سازی اجتماعی و
Machine summary:
یافتهها نشان داده است که مهمترین راهبردهای مواجهه با موکها در برنامههای درسی آموزش عالی دربرگیرنده برنامهریزی درسی کارآمد برای موکها، افزایش ارتباطات بینالمللی در آموزش عالی، بستر سازی اجتماعی و فرهنگی جهت بهرهگیری از موکها، داشتن برنامهریزی راهبردی در زمینه موکها در عرصه آموزش عالی، و اتخاذ تدابیر مدیریتی صحیح در راستای استفاده بهینه از موکها است.
در این تحقیق از ابزار مصاحبه نیمهساختار یافته به منظور گردآوری دادههای کیفی جهت شناسایی راهبردهای مربوط به کاربست موکها بر برنامه درسی آموزش عالی و تعیین مقولهها و تحلیل تفسیری و نیز از روش تحلیلی محتوای کیفی برای تحلیل دادههای کیفی حاصل از مصاحبهها بهره گرفته شده است.
Members check یافتهها همانطور که در جدول 1 نشان داده شده است، مهمترین مقولههای اظهار شده توسط مصاحبه شوندگان در راستای راهبردهای مواجهه با موکها در برنامه درسی آموزش عالی را میتوان در قالب پنج مقوله و راهبرد مورد بررسی قرار داد.
عدم ایجاد فرهنگ بینالمللی کردن دانشگاه و آموزش عالی و عدم ایجاد فرهنگ اقتباس از کشورهای پیشرو در ارایه موکها، مانع بهرهگیری از ظرفیت موکها برای بهبود برنامه درسی میشود (مصاحبه شوندگان 1، 2، 7 و11).
به عبارت دیگر، برنامهریزی راهبردی شیوهای برای عملیاتی ساختن آرمان، مأموریت وراهبردهای آموزش عالی امروز است و چشمانداز آینده آموزش عالی به واسطه برنامههای درسی مبتنی بر موکها و ارایه تدابیر هوشمندانه و جامع مدیریتی و فنی در راستای بهرهگیری حداکثر از ظرفیتهای آموزشی و تجاری موکها، حوزه اصلی برنامهریزی راهبردی در زمینه موکها میباشد.