Abstract:
در شاهنامه همه وقایع بر محور ایران میگردد، از این رو این کتاب را میتوان از آغاز تا انجام سرود مهر ایران نامید. میهن دوستی درون مایه مستمر و پندار حاکم بر شاهنامه است و متناسب با موقعیّت و شرایط داستانها در گفتار و کردار قهرمانان نمود پیدا کرده و سیر حوادث حماسه را چون حلقهای ارتباطی به هم پیوند داده است. احساس میهن دوستی در شاهنامه چنان طبیعی و دفاع از میهن ضروری است که انگیزه و ریشههای مشروعیّت دیگر باورهای ملّی همچون نام و ننگ و کین توزی و نبرد با بیگانگان را باید در این باورداشت جستجو کرد.
نگارنده بر این باور است به دلیل اوّلا: وسعت دایرة کارکرد، ثانیا: تنوّع مصادیق، ثالثا: نقش کاربردی در تقویّت اراده خود باوری و اعتماد به نفس مردم ایران، رابعا: جایگاهی که مقوله میهن دوستی در شناخت فرهنگ و روح ملّی ایران زمین دارد، پژوهش مستمرّی در جوانب این موضوع بایسته و ضروری است. این مقاله در پی تبیین و نمودن جلوه هایی از مهر ایرانی مستند به گزارش فردوسی نگارش یافته است.
Machine summary:
{مراجعه شود به فایل جدول الحاقی} این قبیل ابیات که از باورداشت میهن دوستی ایرانیان باستان حکایت میکند، از واکنش و آرمان ملی و خود آگاهی ملی ایرانی در برابر سلطۀ عناصر بیگانه یا تهدید عناصر بیگانه است.
ما ایرانیان کتاب سترگ شاهنامه در اختیار داریم که سرایندۀ آن هزار سال قبل به زبان خود و قهرمانان داستانها، سیاست داخلی ایران باستان و نیز روابط خارجی و دیپلماسی آن را این گونه ترسیم میکند: {مراجعه شود به فایل جدول الحاقی} بسی زیان است که از این گنجینۀ آموزه های گران مایه و از این جلوه گاه بارقههای روح ملی تشنه کام بگذریم.
از این نگرانی که مبادا اختلاف به جنگ خانگی انجامد و به سود دشمن گردد: {مراجعه شود به فایل جدول الحاقی} 7- احساسات میهن دوستی از زبان خسرو پرویز فردوسی از زبان خسرو پرویز خطاب به فرستادۀ فرزندش شیرویه مطالبی بیان کرده است که از زوال حکومت ساسانی و به باد رفتن تاج و تخت ایران حکایت میکند.
( خالقی مطلق ، 1391: 11 275 ) 5-8- بزرگان ایران که از راز سپهر بیخبرند چنین میپندارند که تازیان را شکست خواهند داد اما روزگار ساسانیان به پایان رسیده است و {مراجعه شود به فایل جدول الحاقی} فردوسی که خود دهقان زاده ای نجیب و ایران دوست است، به خوبی توانسته است سوز درون و احساسات میهن دوستی سردار ایرانی و بیگانه ستیزی ایرانیان باستان را به نمایش در آورد.