Abstract:
بهدلیل نقش مهم محتوای آموزشی در امر آموزش زبان، این پژوهش میکوشد ضمن معرفی رویکرد تکلیف محور، ازمیان کتابهای آموزش زبان فارسی به غیرفارسیزبانان، جلد دوم و سوم از مجموعة هفتجلدی کتابهای آموزش فارسی به فارسی (زهرایی و فردی 1390) چاپ جامعة المصطفی العالمیة (ص) را ازمنظر چگونگی استفاده از اصول و مبانی تکلیف محور بررسی کند. ابزار پژوهش پرسشنامة زیشنو (2011) با خردهمقیاسهای تعاریف تکلیف، اجزای تکلیف، چهارچوب تکلیف، دشواری تکلیف، مبانی تجربی برای آموزش زبان مبتنیبر تکلیف، و تمرکز بر صورت در آموزش زبان مبتنیبر تکلیف است که به ارزشیابی آن دو کتاب میپردازد. نتایج نظرسنجی از 40 مدرس ایرانی و 40 فارسیآموز غیرایرانی دو مؤسسة آموزش عالی دربارة این دو کتاب نشان میدهد که اصول طراحی درسی برمبنای رویکرد تکلیف محور در این کتابها ازنظر کمی و کیفی در حد متوسطی است و تا حد مطلوب فاصله دارد. نتایج این پژوهش به برنامهریزان آموزشی کمک میکند تا درسهای کارآمدتری برای آموزش زبان فارسی به غیرفارسیزبانان طراحی و تولید کنند و به مدرسان نیز برای آموزش توانش ارتباطی در کلاسهای درس یاری میرساند.
Following the theories and achievements of language didactics and also with the emphasis on form and meaning, there are several approaches in a syllabus on its compiling methods, content selection and organizing the selected elements. Such approach that has focused on the semantic and communicative dimension rather than the grammatical one fundamentally and has attracted the attention of language educators, since the last decade of the previous century, is Task-based curriculum development. In teaching Persian language to non-Iranians, this approach has not been accomplished deeply in any field of studies or analytical ones. Owing to the importance of syllabus content in language teaching, this research, whilst introducing the task-oriented approach, examines the effectiveness of the tasks in the second and the third volume from the 7-volume textbook series, "Teaching the Persian Language in Persian", from the point of analyzing the implementation of principles for the Task-oriented approach. A questionnaire with subscales of the task definitions, task components, task framework, task difficulty, empirical basis for task-based language teaching which focus on form in task-based language teaching is used to explore the evaluation of the two mentioned volumes. The results deduced from the survey of these two volumes, among 40 Iranian instructors and 40 non-Iranian students from two high educational institutions, show that the implementation of Curriculum design principles based on task-orientated approach is average in those volumes, on both quantitative and qualitative scale and it is still far from a satisfactory level. The results of this study helps the educational syllabus designers to design and create curriculums for teaching Persian to non-Persian speakers more efficiently, as well the instructors to teach communicative competence in classrooms.
Machine summary:
پـس از مطرح کردن اصول و مبانی رویکرد آموزش زبان تکلیف محـور، کـه بـه روزتـرین آن هاسـت ، جلد دوم و سوم آن مجموعه براساس این رویکـرد ازمنظـر نحـؤە انتخـاب محتـوا، کیفیـت تکلیف ها (tasks) و فعالیت ها، و چگونگی سازمان دهی آن برای یاددهی زبان فارسی بررسـی شد.
به عبارت دیگر، به پرسش های اصلی پژوهش پاسخ میدهد که عبارت اند از تا چه میـزان تکلیف های به کاررفته در کتاب های آمـوزش فارسـی بـه فارسـی (زهرایـی و فـردی ١٣٩٠) ارتباطیاند و تا چـه میـزان ایـن تکلیـف هـا در یـادگیری زبـان فارسـی بـرای یادگیرنـدگان غیرایرانی مؤثرند؟ با شناسایی توان منـدیهـا و کاسـتیهـای احتمـالی، یافتـه هـای پـژوهش میتوانند برای پیش نهاد تغییرات در برنامه ها و محتوای آموزشـی بـه منظـور افـزایش کـارایی کتاب های درسی به کار بسته شوند.
در گزینـۀ ٢ (تکلیـف هـا از فارسی آموزان می خواهد کـه از اطلاعـات داده شـده بـه نتیجـه ای دسـت یابنـد) بـیش تـرین رضایت بخشی در هر دو جلد و در گزینۀ ٤ (کتاب درسی هر دو تکـالیف دنیـای واقعـی در فعالیت هایی شما را درگیر می کند که برای خارج از کلاس درس لازم انـد) اسـت و تکـالیف آموزشی (به کلاس درس محدود است و مشابه با دنیای خارج نیست ) از جلد دوم کم تـرین رضایت بخشی دیده میشود.
نتایج پرسش نامه های زبان آموزان غیرایرانی از جلد دوم و سوم داده های به دست آمده از هریک از خرده مقایس ها را باتوجـه بـه نمـودار ٢ بـه شـرح زیـر میتوان توضیح داد: تعاریف تکلیف : باتوجه به نظرسـنجیهـا ازدیـدگاه زبـان آمـوزان ایـن بخـش «تعریـف تکالیف » درحد رضایت بخشی است .