بررسی معناشناختی واژه «دنیا» در قرآن کریم با رویکرد شناختی Journal Article

واژه دنیا با یکصد و پانزده بار تکرار، یکی از پرکاربردترین و کلیدی‌ترین واژگان قرآن مجید است که مداقه در معنای کاربردی آن- مانند تمام الفاظ مصحف شریف- امری ضروری است؛ ازاین‌رو در این پژوهش تلاش می‌شود به تصویری درست از معنای واژه دنیا در قرآن دست یازیم. یافته‌های این پژوهش که با روش توصیفی ـ تحلیلی ـ کتابخانه‌ای نوشته شده است، بیانگر این مطلب است که اگر واژة دنیا از ریشه دنو باشد، مونث «ادنی» به معنای نزدیک‌تر است و اگر از دنائت باشد، مونث «ادنی» به معنای پست‌تر است. البته عرب‌ها این واژه را در معنای خسّت، رذیلت و پستی مهموز نمی‌کنند؛ لذا «ادنا» نمی‌گویند. همچنین قرآن کریم از واژة دنیا به دو صورت اسمی و صفتی بهره برده است، در مقام اسم، معنای لغت‌نامه‌ای دنیا مدّ نظر نیست، اما در مقام صفت به جز در یک آیه، همیشه دو معنای پستی و نزدیکی مورد نظر است.