Abstract:
مرحوم مجلسی اول قدس سره جزء نخستین فقیهانی است که به صورت تحلیلی وارد علم
رجال شده و به صورت مفصل در رابطه با مسائل مختلف علم رجال بهویژه
توثئیقات عامه پرداخته است و نظرات این فقیه برجسته، تاثیر زیادی در نظرات
مرحوم وحید بهبهانی (نوه دختری وی) و رویکرد جدید نسبت به علم رجال
(اجتهادی شدن علم رجال) از زمان ایشان داشته است و همین امر بر ضرورت
این تحقیق میافزاید. همچنین ره یا پذیرش برخی از نظریات ایشان» تاثیر بسزایی
در قبول یا رد برخی از احادیث کتب اربعه و دیگر کتب روایی دارد. نوشتار
حاضر در صدد تبیین دیدگاه مرحوم مجلسی پیرامون اصحاب اجماع و مشایخ
الثقات میباشد که در دو بحث» تنظیم شده و در ابتدای هر بحثء اول به تعریف
موضوع بحث پرداخته و سپس اقوال و ادله در مسئله بیان میشود. در پایان؛
دیدگاه علامه مجلسی نل با ذکر ادله و شواهد ذکر خواهد شد.
Allame Majlesi I was one of the first jurists who studied the knowledge of
Rijal analytically and reflected on many issues of this field especially the
issue of general ways of approval. His viewpoints had a great effect on
Vahid Behbahani (his grandson) and developed a new approach toward this
knowledge. Additionally, accepting or rejecting his viewpoints has a great
effect on acceptance or rejection of hadiths of the four famous books and
other sources of Shia hadith. Consisting of two sections, this article studies
the viewpoint of allame Majlesi I about the companion of consensus
(Ashab-e Ijma) and trustworthy narrators’ shaykhs. Each section starts with
the definition of the subject and discussing all viewpoints and arguments.
Finally, the viewpoint of allame Majlesi will be stated with its arguments
and evidences.
Machine summary:
از این روست که مرسلات ابن ابی عمیر، صفوان، بزنطی و حماد بن عیسی پذیرفته میشود؛ چرا که فائده اجماع بر قبول روایات ایشان، ظاهراً همین است وگرنه اگر بگوییم با اجماع تنها وثاقت ایشان ثابت میشود، نیازی به گفتن عبارت «اجمعت العصابه» در مورد آنها نبود، بلکه صِرف توثیق کردن ایشان کافی بود.
5. بيان محل نزاع در بحث مشايخ ثقات شيخ طوسي در کتاب عدة الاصول، در بحث حجيت خبر واحد، در باب تعارض دو خبر، مطلبي نوشته که بر اساس آن، در صورت دلالت عبارت شيخ، صدها راوي از اساتيد روايي اين سه فقيه توثيق شده و بسياري از روايات حجت ميشوند.
به نظر میرسد مرسلات اين گروه مانند مسنداتشان حجت است؛ به شرط اينکه مرسِل روايت، يکي از اين سه فقيه باشد، اما اگر آنان از راوي معلومي نقل کنند و او به صورت مرسَل از معصوم( نقل کند، شهادت شيخ طوسي شامل چنين روايتي نميشود و در نتيجه آن را حجت نميدانيم (ترابی شهرضایی، 1387ش، ص223 ـ 227).
ایشان در ابتدای جلد 14 در کتاب روضه مینگارد: از این روست که مرسلات ابن ابی عمیر، صفوان، بزنطی و حماد بن عیسی پذیرفته میشود؛ چرا که فائده اجماع بر قبول روایات ایشان، ظاهراً همین است وگرنه اگر بگوییم با اجماع تنها وثاقت ایشان ثابت میشود، نیازی به گفتن عبارت: «اجمعت العصابه» در مورد آنها نبود، بلکه صِرف توثیق کردن ایشان کافی بود (همان، ج14، ص13 ـ 14).