Abstract:
یکی از رسالت های اصلی دین داران و علمای دین؛ پاسداری و حفاظت از دین در برابر هجمه های ضد دینی است. با تامل در تاریخ پرفراز و نشیب ادیان، به ویژه دین مبین اسلام با برخی از خطرات جدی علیه دین مواجه می شویم که اغلب این خطرات و آسیب ها از بحث بدعت نشات می گیرد. باید توجه داشت که بدعت به دلایل گوناگونی از طرف دو گروه: یعنی دوستان ناآگاه و دشمنان آگاه در دین اتفاق می افتد. که در برخی موارد با هوشیاری، بیداری و دوراندیشی اندیشمندان و علمای اسلام با شیوه های مختلف از وقوع بدعت جلوگیری شده و یا بدعت در دین نفوذ کرده، سپس بعد از وقوع، علما با روش های مختلفی به مقابله و مبارزه با آن پرداخته اند. این پژوهش به بررسی علل پیدایش بدعت ها و شیوه های مقابله با بدعت گذاران پرداخته است.
Machine summary:
با توجه به اهميت بحث بدعت كه از صدر اسلام شروعشده و تاكنون نيز ادامه دارد و باعث ايجاد مشكلاتي براي مسلمانان و دوري آنان از احكام و اوامر خداوند متعال و همچنين سنت حسنهي پيامبر عظیمالشأن اسلام(ص)شده است، اهمیت بررسی بدعت بیشازپیش مشخص میشود، بنابراین در اين پژوهش بامطالعهی گستردهای که در متون دینی انجام خواهد شد ،به دنبال پاسخ به دو سؤال هستیم که چه علل و عواملی باعث پیدایش بدعت میشود؟ و اندیشمندان علمای اسلامی چه راهکارهایی جهت پیشگیری و مقابله با بدعت ارائه نمودهاند؟ پیشینهی تحقیق هرچند كه هيچ اثري كه به بررسي تطبيقي بدعت در شيعه و اهل سنت پرداخته باشد، وجود ندارد ولي کتابها و مقالات پراكندهاي در اين زمينه وجود دارد كه از جوانب مختلفي به موضوع پرداختهاند.
اين نکته در حديثي که ابن مسعود از حضرت رسول اکرم ( صلیالله عليه و آله مسلّم ) نقل کرده، به خوبي بیانشده است: رسول خدا با دست خود خطي رسم کرد و فرمود: «اين راه مستقيم خداست».
رسول خدا ( صلّي الله عليه وآله وسلّم ) رسالت خود را به کاملترین شکل به انجام رساند و سنت آن حضرت چنان در برابر ديدگان مسلمانان بود که جايي براي اجتهادات شخصي و نظريههاي هوس آلود باقي نگذاشته است که بعد به اختلاف بيانجامد.