Abstract:
روابط بین عربستان سعودی و ایران در طول تاریخ همواره رقابت و تنش را به دنبال داشته است. این تنش و رقابت در مقاطعی به واسطه نقش و الزام نظام بینالملل، به ویژه ایالات متحده امریکا به مسیر همکاری، وفاق موقتی و گذرا درغلتیده است. اما با چشم پوشی از این دورههای موقت، تاریخ روابط این دو کشور مشحون از تخاصم و تقابل میباشد. به گونهای که تقابل پنهان گذشته، اکنون به مرز رویارویی همه جانبه دو کشور رسیده است. این رقابت در دوره گذشته و در زمان سلطنت پهلوی برای جلوگیری از سلطه قوم فارس بر قوم عرب و یا بالعکس در سطح منطقهای از جانب طرفین دنبال میشد. بعد از پیروزی انقلاب اسلامی و روی کار آمدن دولتی مبتنی بر ایدئولوژی شیعه در ایران، این تقابل گفتمانی از نژاد به رقابت بین مذهب و مکتب تشیع و تسنن با تفسیر وهابی از اسلام، تغییر جهت داده است
The relation between Saudi Arabia and Iran has always been in competition and tension. This tension and competition at some points because of the role and mandate of the international system, particularly the United States of America, rolled into the path of cooperation and temporary consensus. Regardless of this interim period, relations between the two countries are full of conflict and confrontation. In a way that, hidden enmity between two countries in the past, nowadays become an all-out confrontation. In the past and during the reign of the Pahlavi, two sides tried to prevent the domination of the each other’s ethnicity. After the victory of the Islamic Revolution and the Iranian Shiite ideology-based administration, This discourse contrast changed from the racial competition to religious ones between the Wahhabi interpretation of Snnism in Saudia Arabia and Shi'ism in Islamic Republic of Iran
Machine summary:
بعد از پيروزي انقلاب اسلامي نيز تقابل گفتماني جمهوري اسلامي و عربسـتان سـعودي گسترش يافت و عربستان بيم آن را پيدا کرد که مبـادا قيـام و موفقيـت و نيـز عينيـت يافتن گفتمان شيعه در ايـران الگـو و سرمشـقي باشـد بـراي سـاير کشـورها و منـاطق شيعه نشين منطقه ، ازجمله کشورهايي چون بحرين ، لبنان، منطقه شـرق عربسـتان و در 142 غايت پيروزي اين گفتمان بتواند عاملي باشد بـراي سـقوط و بـه محـاق رفـتن گفتمـان مبتني بر وهابيت دولت سعودي.
از سويي اتفاقاتي چـون اشـغال خـونين خانـه خـدا بـه وسيله جهيمان العتيبي و حاميانش و نيز اعتراضات خشـونت آميـز و براندازانـه شـيعيان عربستان در آغازين سال پيروزي انقلاب اسـلامي ايـران، عربسـتان را بـر آن داشـت تـا مشکلات و موانع بسياري بر سر راه گفتمـان شـيعه ايجـاد نمايـد تـا بتوانـد بـا اتحـاد و ائتلافسازي آشکار و پنهان، جنبش انقلابي و خواهان تغيير وضع موجود ايران را به انزوا رانده و در مرزهاي خود محـدود نمايـد.
اين تقابل گفتماني ايران و عربستان بعد از فروپاشي شوروي و برآمدن نظام تک قطبي و نيز پايان جنگ ايران و عراق همچنان فراز و فرودهايي از رقابت تـا قرابـت مـوقتي را بـه دنبال داشت ، تا اينکه نسيم بهار عربي يا بيداري اسلامي در ميان پـارهاي از کشـورهايي عربي منطقه وزيدن گرفت و دو گفتمان بر رقابـت خـود بـراي تقويـت خـود و تضـعيف ديگري افزودند که اين رقابت به مرز جنگ هاي نيابتي و روياروييهاي پنهان نيز کشيده شده است .